Bu yazıda geri dönüştürülen araba lastikleri ile neler yapılabileceği ve hangi alanlarda kullanılacağı hakkında konuşacağız. Geri dönüşüme atılan lastikler tahmin edilemeyecek pek çok alanda yarar sağlıyor. Önce otomobil lastiğinizi yıpratan durumları inceleyelim. Ardından geri dönüştürülmüş araba lastiklerinin nerelerde kullanıldığına bakalım.
Araba Lastikleriniz Neden Yıpranır?
Araba lastiklerinin bir kullanım ömrü vardır ve hangi koşullar olursa olsun zamanla eskir. Arabayı kullandığınız her kilometrede lastikleriniz darbe alır. Ancak bu kaçınılmaz bozulma süreci, aşağıdaki gibi başka faktörler tarafından hızlandırılabilir:
- Dağ yollarında veya bozuk yollarda yapılan sürüşler.
- Yanlış lastik basıncı uygulanması.
- Kötü hava koşulları.
- Aşırı yüklenmiş bir araç.
- Kaba veya agresif sürüş.
Ancak lastik yolla karşılaştığında daha dikkatli olsak bile, belirli bir kilometre veya bir süre sonra lastiklerin değiştirilmesi gerekir. Dünya Sürdürülebilir Kalkınma İş Konseyi raporlarına göre her yıl dünyada 1 milyardan fazla kullanılmış lastik ortaya çıkıyor. Üstelik bir lastiğin parçalanmasının 1000 yıldan fazla sürdüğünü hesaba katarsak, bu gerçek bir çevre sorununa yol açar.
Sorun, özellikle lastiklerin çok az geri dönüştürüldüğü ülkelerde ciddidir. Örneğin Meksika’da, her yıl neredeyse 40 milyon tondan fazla lastik atılıyor. Atılan lastiklerin yalnızca % 10’u geri dönüşüm ile yeniden kullanılıyor. Geri kalanı lastikler ise çöplüklerde, caddelerde ve nehirlerde bulunarak doğal yaşama zarar veriyor. Amerika’da ise kullanılmayan lastiklerin % 90’a yakını geri dönüştürülerek kullanılır. İspanya’da 2019 yılında atık lastiklerin 83.816 tonu geri dönüştürülmüştür. Sürdürülebilirlik ve çevreye özen açısından, bunun 3,4 milyar tondan fazla CO 2’yi atmosferden uzak tutmayı mümkün kıldığını tahmin etmektedir.
Geri Dönüştürülen Araba Lastikleri Nerelerde Kullanılabilir ?
Tüm bu lastiklerin % 40’ından fazlasının bileşenleri kauçuk, tekstil elyafı ve çeliktir. Bu malzemeler aralarında aşağıdakilerin de bulunduğu başka kullanımlara sunulmaktadır:
Asfalt
Son yıllarda kauçuk tozunun diğer malzemelerle kombinasyonundan üretilen asfalt kullanımında, sağladığı yüksek direnç nedeniyle artış yaşanmaktadır. Büyük avantajlarından bir diğeri de gürültüyü emme kapasitesidir. Bazı çalışmalar, bu yeni asfaltı kullanarak, trafikten kaynaklanan gürültü azaltımının 3 ila 5 desibel arasında daha düşük olabileceğini hesaplıyor.
Çocuk parkları ve spor alanları için zemin
Çocukların parkı alanlarındaki zeminlerin çoğu ve spor alanlarında kullanılan birçok zemin tam olarak esnekliği sağlaması açısından kauçuktan yapılmıştır. Geri dönüştürülmüş kauçuk düşen bir çocuğu ve spor yapan bir kişi yastıklama kabiliyetine sahiptir.
Yakıt
Lastiklerin verdiği yüksek ısı miktarı, çimento endüstrisinin bunları çimento klinkeri oluşturmak için yakıt olarak kullanmasına neden olmuştur. Avrupa Komisyonu, çimento fabrikaları için yakıt olarak lastik artıklarının etkin bir uygulama ile kullanılmasını sağlar. Bu sayede CO2 salınımı azaltılır. Enerji maliyetleri ve artıklar için bir çevresel olarak doğru bir çözüm sağlanmış olur.
Ayakkabı Tabanları
Birkaç yıl önce Malezyalı Green Rubber Inc. şirketi, kullanılmış kauçuğun devulkanizasyonuna izin veren DeLink adlı bir işlemin patentini aldı. Böylece eski lastiklerden elde edilen malzeme, ayakkabı tabanı gibi ürünler üretmek için yeniden kullanılabilir. Timberland gibi markalar, saf kauçuk yerine 4,5 kilo geri dönüştürülmüş kauçuk kullanıyor. Bu durumun atmosferde 37,2 litreye kadar CO2 emisyonu tasarrufu sağlayabileceğini gösteriyor.
Suni Çim
Suni çim sahalarda futbol oynuyorsanız veya evde bunu yapan biri varsa, neredeyse kesinlikle kramponlarınıza yapışık küçük siyah toplar bulmuşsunuzdur. Bunlar geri dönüştürülmüş kauçuktan yapılmıştır. Bu tür alanlar, doğal çim yüzey koşullarını taklit eder. Oyuncuların yaralanma sayısını azaltır ve böylece toprak veya beton zemin üzerinde oynamaktan daha rahat olurlar.
Çatı Kaplama
Yüzeyler ve tabanların yanı sıra, bazı binaların çatılarında lastiklerden gelen kauçuk bulunabilir. Bu üründen üretilen karolar, su geçirmez, soğuğa ve her türlü sert hava şartlarına dayanıklı olma gibi diğer özelliklere sahip olmanın yanı sıra geleneksel seramik veya çimentodan daha hafiftir.
Yol Korkulukları
Kauçuk kaplı korkulukların iki avantajı vardır. Bir yandan, araçların yoldan çıkmasını önlemeye yardımcı olur. Bunun yanı sıra, herhangi bir etkinin büyük bir bölümünü emebilirler. Ve üzerlerini örterek, geleneksel korkuluklardan, bisikletçilerinden ve motosikletçilerden kaynaklanan bazı ciddi kazaları önlerler.
