Otomobiller birçok kişinin günlük hayatta kullandığı ulaşım araçlarıdır. Otomobillerin sağlıklı bir şekilde kullanılabilmesi için bakımlarının zamanında yapılması gerekir. Otomobillerin bakımlarının aksatılması uzun vadede motor ömrünün kısalmasına neden olur. Ancak bakımların zamanında yapılması bir arıza oluşmaz anlamına gelmemektedir. Otomobiller kullanıldıkça eskirler. Deformasyona uğrayan parçaların değiştirilmesi gerekir. Otomobillerde en sık oluşan arızalardan biri de silkeleme arızasıdır. Bu arıza farklı sebeplerden oluşabilir. Silkeleme; aracın titremesi anlamına gelmektedir. Kimi zaman kalkışta kimi zaman hızlanmada bazen ise sürüş anında oluşan silkelemelerin sebepleri farklıdır. Peki araç neden silkeleme yapar? Detaylar yazımızın devamında.
Araç neden silkeleme yapar?
Otomobiller kullanıldıkça deformasyona uğrarlar. Sık kullanılan parçaların zamanla değişimi gerekebilir. Bazı parçaların arızalanması otomobilde silkeleme oluşmasına neden olabilir. Ancak şu da vardır. Otomobil tek bir nedenden silkeleme yapmaz. Silkelemenin bir çok nedeni olabilir. Tabi farklı arızalar farklı silkelemelere yol açabilir. Örneğin ilk kalkışta veya vites değişimlerinde oluşan silkeleme kuvvetle muhtemel baskı balatadan yapar. Ancak hızlanırken oluşan silkelemenin nedeni ateşleme sistemi, yakıt sistemi hatta şaftın bağlantı takozları veya mafsalı olabilir.
Silkeleme Nedenleri
Baskı balata arızası silkeleme yaptırır: Otomobillerin kavrama yapmasını sağlayan baskı balata, arızalandığında otomobillerde silkeleme oluşur. Kalkışlarda ve vites değişimlerinde meydana gelen silkelemenin nedeni büyük ihtimalle debriyaj setidir.
Bujilerin kötü olması silkeleme yaptırır: Silkelemenin bir nedeni de bujilerin eskimesidir. Eskiyen bujiler ateşlemeyi tam anlamıyla yapamaz. Bu durum silkelemeye neden olacaktır. Bujilerin değişimi ile sorununuz çözülecektir. Bazı durumlarda buji uçlarının fırça motoru ile temizlenmesi ile de sorununuz çözülebilir.
Boğaz kelebeği silkeme yaptırabilir: Benzinli otomobillerde sıkça karşılaşılan bir sorundur. Genelde lpg ile çalışan araçlarda görülür. LPG kuru yakıt olduğu için boğaz kelebeğini kurutur. Temizleme ve kalibrasyon işlemleri ile sorun bazen çözülebilse de değişmek en kesin çözümdür. Fiyatı biraz pahalı bir parçadır.
Şaft balansı silkeleme yaptırabilir: Aracınız arkadan itişli ise bir şaftı vardır. Şaftın zamanla balansı bozulur. 90-120 km/h aralığında araç silkeleme yapıyorsa sorun şaft balansındadır. Şaftın balans ayarı yapılarak sorun çözülebilir.
Şaft Takozları ve Mafsalı silkeleme yaptırabilir: Şaftın takozları veya mafsalı arızalandığında araç silkeleme yapabilir. Aracın alt bölümünde silkeleme sallama hissedilir. Arızalı parçaların değişimi ile çözüm sağlanır.
Yakıt sistemi arızası silkeleme yaptırabilir: Aracın çalışmasını sağlayan yakıt sistemi arıza yaptığında silkeleme oluşabilir. Bir an önce çözüm sağlanmalıdır. Yakıt sisteminde biriken pislik enjektörlerin bozulmasına neden olabilir.
Debriyaj Nasıl Çalışır?
Otomobillerin harekete geçmesi için motorda oluşan dönme kuvvetinin tekerlere ulaşması gerekiyor. Hızlanma süreci bir anda gerçekleşmez. Aşamalı olarak vites arttırımı yapılarak gerçekleşir. Vites arttırmadan aracı zorlayarak yüksek hızlara ulaşmaya çalışmak aracınızın fazla devir çevirmesine ve yıpranmasına neden olur. Otomobillerin hızlanması için gerekli olan vites arttırımı debriyaj sistemi sayesinde gerçekleşir. Debriyaj sistemi; baskı, balata ve rulmandan oluşur. Bu sistem sürtünme ile çalışmaktadır. Motor çalışır vaziyetteyken baskı ve balata volantla birlikte döner. Rulman ise aralarında bulunur. Aracı kullanan kişi debriyaj pedalına bastığında rulman, Baskının şemsiye adı verilen çubuk yapılarına baskı yaparak, Balatayı boşa çıkarır. Boşa çıkan balata sabit kalır. Yani motor hareketini şanzımana iletmez. Şanzıman durduğu için vites geçişlerine müsâde eder. Vites değişimi yapılır. Debriyaj pedalı yavaşça bırakıldığında, baskının şemsiyeleri yavaş yavaş normal haline gelir ve araç hareket etmeye başlar. Bu işleme kavrama adı verilir. Bu işlem sürtünme kuvveti ile çalıştığı için zamanla aşınır. Balata biter, baskının ise şemsiyeleri aşınır.
Ayağınızı Debriyaj Pedalı Üzerinde Bekletmeyin
Manuel vitesli otomobilleri kullanırken yapılan en büyük yanlış, sürüş anında ayağın debriyaj pedalı üzerinde bekletilmesidir. Her ne kadar ağırlığı vermeseniz ve bastığınızı düşünmeseniz de hidrolik sıvısıyla çalışan debriyaj sistemi, ayağınızı algılayacak ve debriyaj sistemini az da olsa devreye sokacaktır. Sürüşle birlikte devrede olan debriyaj sistemi, bilyanın ısınmasına ve bozulmasına sebep olur. Bozulan bilya, baskıyı da bozar. Yapılması gereken işlem, şanzımanın sökülmesi debriyaj baskı balatasının değişmesi olur. Ayağınızı debriyaj pedalı üzerinde bekletmek debriyaj sisteminizin ömrünü kısaltır. Bu sebeple sürüş anında ayağınız pedal üzerinde olmamasına dikkat ediniz.
