Otomobiller birçok kişinin günlük hayatta kullandığı ulaşım araçlarıdır. Otomobillerin sağlıklı ve güvenli bir şekilde kullanılabilmesi için periyodik bakımlarının zamanında yapılması gerekir. Periyodik bakımlar dışında arıza durumunda yapılacak bakım ve onarımlar da bulunmaktadır. Örnek verecek olursak; aracınızda hiçbir sorun yokken çalıştırmak amacıyla marşa bastığınızda kötü bir ses çıkar ve araç çalışmaz. Birkaç deneme sonrasında araç çoğu zaman çalışsa da durumunun çözümü gereklidir. Marş dinamosu, aracın elektrik kaynağı olan aküden almış olduğu elektrikle motora ilk hareketin verilmesini sağlayan bir elektrik motorudur. Marşa basıldığında konnektör devreye girer. Marş dişlisi volant dişlisine oturarak onu çevirir. Araç çalıştığında marşı bırakmak gerekir. Aksi halde volant marş motorunu çevirir. Marş motoru veya volant dişlisinin zarar görme ihtimali vardır. Yazımızın devamında marş dinamosu arızaları nelerdir? Sorusunu cevaplayacağız.
Marş Dinamosu Nedir?
Otomobil motorlarındaki ilk hareketi sağlayan elektrik motoru, marş dinamosudur. Eski otomobillerde aracın çalışması için ön bölümünde bir makara döndürülür. Bu aracın motoruna ilk hareketin verilmesini sağlar. Bahsi geçen o araçlarda elektrikli bir marş dinamosu bulunmamaktadır. Düşünüldüğü zaman marşın oldukça önemli bir donanım olduğu anlaşılmaktadır. Aracı her çalıştırmak istediğinizde aracın ön bölümüne geçip motoru döndürmeye uğraşmak oldukça uğraştırıcıdır. Marş dinamosunu bir elektrik motoru olarak düşünebilirsiniz. Marşa bastığınızda dişli dönerek aracın volantını döndürür. Bu sayede motor harekete geçer. Yakıt hava karışımı ateşlenerek motor çalışmasını sürdürür. Ancak marş dinamosu zamanla deforme olan parçalardan biridir. Arıza oluşturabilir.
Marş Dinamosu Arızaları Nelerdir?
Marş dişlisinin sıyrılması: Marş dişlisi volant ile birlikte çalışır. Zamanla marş dişlisi ve volant dişlisi aşınır. Bu durumda kaçırma yapabilir. Kötü bir ses ortaya çıkar. Bir kaç deneme ile araç çalışır ancak aracı yakın bir servise götürüp sorunu çözmeniz gerekir. Aksi halde durum kötüleşirse yolda kalabilirsiniz.
Marş kömürünün bitmesi: Marş motoru içerisinde kömür bulunmaktadır. Zamanla bu kömür aşınır ve biter. Bu durumda marş motoru çalışmaz. Kömürün değişimi ile sorununuz çözülür. Eğer aracınız marş basmıyorsa tahta gibi bir nesne ile marş dinamosuna bir kaç kez tıklatın. Marşın çalışacağını göreceksiniz. Bu sayede çekici ihtiyacı olmadan aracı servise götürebilirsiniz.
Marş otomatiğinin arızalanması: Marş otomatiği arızalandığında marştan sadece tık sesi gelir. Marş otomatiğinin değişimi ile sorununuz çözülecektir. Aynı şekilde marş otomatiği arızalandığında bir nesne ile vurarak aracın bir süreliğine çalışmasını sağlayabilirsiniz.
Marş motoru fırçasının bitmesi: Birçok aracın marş dinamosu fırçalı motordan oluşmaktadır. Fırça zamanla aşınır ve değişimi gerekebilir. Fırça bittiğinde araç çalışmayacaktır. Aynı şekilde bir nesne ile vurarak geçici bir çözüme kavuşulur.
İterek Araba Çalıştırmak
İterek araba çalıştırma meselesi düz vites otomobillerde geçerli olan bir yöntemdir. Normal şartlarda aracımızın kontağını açtığımız zaman elektrik aktif olarak aracın sistemlerini devreye alıyor. Kontağı çalıştırma konumuna getirip anahtarı çevirdiğimizde, marş motoruna elektrik göndererek motora ilk çevirim hareketini sağlatıp aracın çalışmasını sağlarız. Ancak aracımızın marş motorunda bir sorun olursa ya da akü biterse veya marş dinamosu arızalandığında aracı çalıştıramayız.
Bu sebeple bu sistemleri kullanmadan motora ilk hareketini vermek üzere daha ilkel bir yöntem kullanmak durumunda kalırız. Aslında bu işlem marş motoru ya da akü araçlarda kullanılmadan önce çalıştırma sistemine benzer bir durumdur. Eski araçlarda da bu sistemi bir kol ile çevrildiğini ilk araçlarda görebilirsiniz. Aracınızın aküsü zayıf kaldığında, ya da farları açık unutmanız gibi durumlarda aracınızın aküsü boşalmış olduğu için aracınızı vurdurmanız gerekmektedir. 🙂
Elbette akü bittiği zaman akü takviye kablosu kullanarak çalıştırmak en doğrusudur. Zor durumda kalmadığınız sürece, bu doğru bir işlem değildir.
Nasıl Yapılır?
Öncelikle kontağınızı açık konuma getirmelisiniz. Daha sonra el frenini indirip, aracı ikinci vitese alıp, ayağımızı debriyaj pedalına basılı olarak tutuyoruz. Daha sonra aracın 15-20 Km/h hıza ulaşmasını bekledikten sonra ayağımızı sert bir şekilde debriyajdan çekiyor. Bu anda aracın motorunun çalıştığını göreceksiniz. Araç çalıştıktan hemen sonra tekrar debriyaja basarak güvenli bir şekilde aracı durdurup, biraz motorun ısınmasını ve akünün şarj olmasını bekleyebilirsiniz.
Bu arada aracı iten kişilere de bir yemek borcunuz olduğunu unutmayın. zira kolay bir iş değildir. 🙂
Aracınızı vurdurarak çalıştırdığınızda, kayışlar ve diğer motor parçaları için bir anda sert ve ağır bir yük bindiği için yıpranmayı artıracaktır. O sebeple sadece zorunda kaldığınızda yapın. Akü takviyesi yapamayacak durumdaysanız, ya da marş motoru arızalandıysa vurdurmak tek çare oluyor. Eğer otomatik vites bir aracınız var ise o zaman mutlaka akü takviye cihazı edinmeyi ihmal etmeyin. Yoksa çekici çağırmanız gerekecektir.
