2. el araba alırken ya da arabanızı satarken bi araba laf dinlemeyin! Herkes her konuda uzman değil ve herkesin vereceği tavsiye de değerli değil. Hatta yanlış bilgi, kafa yorar üstüne bir de hata yaptırır. İşi, 2. el araç ilanları ve araba alım satımı olan mercilere güvenin. Mert Yılmaz bu, her şeyi bilenleri dinlemenin nasıl da zararlı olabileceğini çok güzel anlatmış…
2. El Araba Alırken Bir Araba Laf Dinlemeyin!
Türkiye’de insanların en çok fikir sahibi oldukları konuların başında futbol ve otomobil gelir. Dost meclislerinde, özellikle erkekler sıklıkla futboldan ve otomobilden bahsederler. Konumuz futbol değil tabii ki o halde otomobili gerçekten biliyor muyuz, bu sorunun cevabını aramak gerekli.
Evet ilgiliyiz bu kesin, ama kulaktan dolma bilgilerimizin çok olduğunu söyleyebilirim. Elbette genelleme yapmak doğru değil, bazen öyle okuyucularla, öyle sorularla karşılaşıyoruz ki, biz otomotiv editörleri bile cevaplamakta zorlanabiliyoruz. Yabancı literatürü takip eden, Nürburgring’e gazlamaya giden, otomobilini kendi söküp takan bir kitle de var. Ama onlar çok az.
Diğer yandan, 1993’ten beri Türkiye’nin en önemli otomobil dergilerinin her kademesinde görev yapmış, rallilerde start almış, onlarca kez yurtdışında güvenli-ileri sürüş teknikleri kurslarında katılmış biri olarak doğru bilinen yanlışların çok fazla olduğunu söyleyebilirim. Çünkü bizlere oldukça fazla mektup (zamanında), mail ve telefon geliyor.
Bir dönem otohaber dergisinde okuyucu sorularını da cevaplıyordum. Yani Türk insanının otomobile bakış açısını ve kültürünü çok iyi biliyorum. Aslında otomobil kültürünün olup olmadığını anlamak için bu işlerle ilgilenmeye de gerek yok. İstanbul trafiğinde bir saat otomobil kullanırsanız, kültür ve bilginin olmadığını anlarsınız. Ya da bir rallinin startına gidin, insanların tepkisine bakın.
Arabaları Hakkında Çok Bilgiliyiz Ama!
Geçtiğimiz günlerde 11 yaşındaki oğlumu Eskişehir Rallisi’ne götürdüm. Start, oranın en ünlü ve belki de tek alışveriş merkezinin önünden veriliyordu. Klasik ralli otomobillerinden R5’lere kadar ilgi çekici o kadar otomobil vardı ki. Peki, insanlar ne yaptı? Oğlumun bana sorduğu soru işin özetiydi: “Baba burada ralli startı veriliyor, insanlar neden ilgilenmiyor?” Bu soru, beni çok düşündürdü ve bir kere daha otomobil kültürüne uzak olduğumuz daha doğrusu gittikçe uzaklaştığımız fikrine kapıldım çünkü 1970’lerde düzenlenen ve maalesef yetişemediğim Günaydın Rallileri’nin startları şenlik havasında geçermiş.
Neyse fazla uzatmayayım, bu konuda çok doluyum ve sıkıcı bir yazı yazmak da istemiyorum. Ayrıca negatif tepki alacağımı biliyorum çünkü çoğu kişi Türk insanının çok iyi otomobil kullandığını düşünüyor. Buna ben de katılıyorum. Genel olarak iyi sürücüyüz, otomobile hakimiz ama iyi kullanmak bu kültüre tam olarak ulaştığımız anlamına gelmiyor.
İkinci El Araba Alırken Doğru Bilinen Yanlışlar
Bir keresinde Autocar dergisinde doğru bilinen yanlışlar diye bir haber hazırlamıştık ve muhabirlerimizden biri internette forum sitelerini araştırmıştı. Sonuç hem güldürücü hem de üzücüydü. Çünkü o kadar yanlış şeyler savunuluyordu ki. Bu bilgilerin kulaktan kulağa yayıldığı düşünülürse sonuç çok vahim noktalara ulaşıyordu. Türkiye’de onlarca otomobil dergisi ve internette yayın yapan birçok kaliteli otomotiv sitesi ya da e-dergi var. Tabii ki iyisi-kötüsü mutlaka mevcut ama genel olarak bilgi alınabilecek çok mecra var. Ayrıca son dönemde youtube’da yayın yapan, benim de çok yakından tanıdığım arkadaşlarım var. Okumayı sevmiyoruz ama neyse ki artık sadece izleyerek de bir şeyler öğrenebiliriz.
Benim de yazarı olduğum arabam.com’un blogu yeni çıkan modeller, otomotiv dünyasından haberler, bir araç için alınır mı alınmaz mı değerlendirmeleri sunduğundan çok faydalı bir kaynak.
2. El Oto Almadan Önce Video İzleyin!
Okumayı sevmemekten bahsedince, başıma çok gelen bir sorundan bahsetmek istiyorum. Adam diyor ki, bir ay önce sıfır kilometre bir otomobil aldım ama bir baktım daha 1000 km’ye gelmeden makyajlısı ya da tamamen yenilenmiş versiyonu satılmaya başladı. Otomobilim bir anda demode oldu, ileride nasıl satacağım? Çok değer kaybedecek… Ben de diyorum ki, biz bu bilgileri dergilerde, internet sitelerinde onlarca kez yazdık, keşke araştırsaydın. Şu anda en ucuz otomobil neredeyse 70-80 bin TL, böyle bir yatırım yaparken araştırmamak olur mu? Bu, işin sıfır kilometre boyutu, ikinci elde daha vahim sonuçlarla karşılaşıyoruz.
İkinci El Araç Alırken Arkadaş Tavsiyesi Dinlemek…
Arkadaşım bir otomobil önerdi ama çok yakıt tüketiyor, bu en basit ve zararsız sonuçlardan biri. Aldığı otomobilin ortadan ikiye kesilmiş ve iki otomobilden bir otomobil haline getirilmiş birine bile rastladım. Adam, bir Renault 19 almış, önü 1996, arkası 1998 model. Bu en uç örneklerden biri. Piyasada birçok katkı maddesi var biliyorsunuz. Atıyorsunuz radyatöre, belli bir süre bütün su kaçaklarını önlüyor mesela. Ya da motorun içine yağ ile birlikte ekliyorsunuz sesleri kesiyor, yine kaçakları geçici süre kapatıyor, yağ yakma kesiliyor. Tabii böyle bir otomobili alırken fark etmiyorsunuz, bir ay sonra sorunlar baş göstermeye başlıyor.
Pert otomobili kazasız gibi satmaya çalışandan tutun, bitik motorlu modeli sanki yeni motor yapılmış gibi sunana kadar nelere rastlıyoruz. Bu nedenle ikinci el otomobil alırken, gerçek ve doğru bilgiye ulaşabilmek çok önemli. Çok araştırmadan sıfır bir otomobil aldığınızda en fazla çok yakan, ergonomik kusurları olabilen ya da kısa bir süre yenilenecek bir otomobil almış olabilirsiniz. Kısacası kazıklanmazsınız ama içinize sinmeyen bir otomobiliniz olur. Çünkü son dönemde gerçekten kötü bir otomobil üretilmiyor. En ucuzu bile önemli oranda emniyetli. Ama ikinci el araba alırken işin içine maalesef güvenlik boyutu da giriyor. Ailenizle bineceğiniz bir otomobilin eğri şasisiyle yengeç gibi yan gitmesini istemezsiniz tabii ki.
İkinci El Oto Alırken Ustaya Göstermek Şart mı?
Burada konu usta meselesine de geliyor. Açıkça söylüyorum, otomobille bu kadar içli dışlı olsam da ben de ikinci el bir otomobil alırken ustama gösteriyorum. Çünkü onlar işleri gereği farklı bir gözle bakıyorlar. Sonuçta otomobil yüzlerce bileşeni olan bir ürün; motordan, süspansiyondan, elektrikten, elektronikten, aktarma organlarından ayrı ayrı anlamamız beklenemez. Ama usta dediğimiz kişiler de kötü niyetli olabiliyor. Örneğin arkadaşı için bir otomobile bakan usta, fiyatı düşük tutabilmek için gereğinden fazla hata bularak araç sahibini zor duruma düşürüyor. Bu nedenle ekspertizin tarafsız bir kurumda yapılması çok önemli. Tüm bunları sürekli yaşadığım için arabam.com’un son reklam filmi beni çok güldürdü. Çünkü ekranda kendimi görür gibi oldum, gerçekten iyi kurgulanmış ve iyi analiz edilmiş bir reklam. İnsanı güldürüyor ama alışverişimizi ciddi mecralar üstünden yapmamız gerekliliği gerçeğini de vurguluyor.
2. El Araç Alırken Elektronik Arıza Nasıl Anlaşılır?
Bu tip ustalar genellikle otomobili gözle inceliyorlar, belki kazalı mı değil mi ya da boyalı mı anlayabiliyorlar ama bir elektronik sensör arızalıysa anlamaları mümkün değil. Ufacık bir sensörün teklemeden, çekiş düşüklüğüne, yakıt tüketiminin artmasına kadar birçok soruna yol açabileceğini unutmayın. Bunun için otomobilin bilgisayara bağlanması gerekli.
2. El Araba Alırken Ustaya Güvenmek!
Ustaların fiyat düşürmek için birçok hata bulmaya çalışmasından bahsettik. Peki, bu sorun nasıl aşılabilir. Otomobile doğru fiyat belirlenmesi hem alıcı hem de satıcı için çok önemli. Kimse kazıklanmak istemez ama kimse de malını değerinin altına satmak istemez. Son dönemde özellikle internetteki satış ilanlarına baktığımda çok uçuk fiyatlarla karşılaşıyorum. Birkaç yıl evvel yolda suratına bile bakmadığımız bir otomobil şimdi para ediyor. Bence arabam.com’un arabam kaç para uygulaması da son derece önemli. Her otomobilin bir değeri vardır. Model yılı, kilometresi, markası-modeli, kazası, boyası, değişen parçası bu değeri etkiler. Aracınızı satarken de alırken de bu değer üstünden anlaşmaya çalışmak hem alıcı hem satıcı için çok kıymetli. Böylece hem yapay bir ikinci el piyasası oluşmayacak hem de kaba tabirle kimse kazıklanmayacaktır.
İkinci El Araba Alırken Bilgi Alınacak Kaynaklar Lazım!
Sonuç olarak, ikinci el otomobil almak gerçekten uzmanlık isteyen bir iş. Bu işi hangi mecra üstünden yaptığınız da çok önemli. arabam.com’un yeni hizmetleri, hem alıcıya hem de satıcıya güven veriyor. Ekspertizli, gerçek değeri belirlenmiş bir aracı almak ya da satmak hepimizin hakkı. Üstelik arabam.com blogu üstünden uzmanların testleri, haberleri, yenilikleri ve değerlendirmelerini de okuyabileceğiniz için bir ay sonra yenilenecek bir otomobili alma hatasını da yapmayacaksınız. Kısacası, arabam.com’da hem sıfır hem de ikinci el otomobil alırken-satarken faydalanabileceğiniz bir kaynak mutlaka mevcut…