2. el araba alırken en çok kimler kandırılıyor? İkinci el araba alırken kandırılmamak için ne yapmalı? İkinci el piyasasında dolandırıcılar neler yapıyor? Nelere dikkat etmeli?
2. El Araba Alırken En Çok Kimler Kandırılıyor?
İkinci el araba almak üzere yola çıkan hemen herkesin aklında “kandırılma” ya da “dolandırılma” korkusu vardır. Yasal önlemlere rağmen maalesef ülkemizde ve dünyada ikinci el araba alım satım süreçlerinde dolandırılma hadiselerine sıklıkla rastlanıyor. Önce burada dolandırıcılara zemin hazırlayan bazı durumlar üzerinde duralım.
- Sahibinden araba alma yani şahıs üzerinden araba alma eğilimi, dolandırıcılar için çok geniş bir zemin hazırlıyor. Avrupa ve ABD’de sahibinden ikinci el araba alma eğilimi çok çok azken Türkiye’de çok yaygın. Kişiler, sahibinden araba almanın daha fazla pazarlık şansı sunacağına, aracı masrafının olmayacağından kaynaklı olarak daha ucuza araba alacaklarına inanıyorlar. Bir de geçmişte oto galerileri toplum nazarında karalayan bazı olayların yaşanmış olması, alıcıyı ikinci elde galeriden ürkütüyor. Burada belirtmek gerekir ki; son bir yılda işler değişti: İkinci el satan galeriler, garanti sunmak, detaylı bilgi vermek gibi mesuliyetlere sahip. Arada elbette bir komisyon farkı olacak ama güvene değer.
- Alıcıdaki kapora verme eğilimi de dolandırcılara uygun zemini yaratıyor. Hukuki açıdan ikinci el araba alırken kapora vermenin hiç bir resmiyeti ve bağlayıcı tarafı yok. Yani araba alırken kapora vermek adetten değil. Dolandırıcıların yöntemlerinin neredeyse tamamı kapora almaya dayanıyor. Yani kapora yoksa onların eli kolu bağlanıyor.
Yukarıda bahsettiğimiz üzere kapora verme geleneği ve sahibinden araba alma eğilimi dolandırıcılar için biraz daha geniş bir zemin yaratıyor. Peki, en çok kimleri dolandırabiliyorlar ve neden?
İkinci El Araba Dolandırıcılarının Ağına En Çok Onlar Düşüyor…
Dolandırıcıların iyi bir psikolog ya da sosyolog olduğunu söylersek abartmış oluruz ama tamamen yanılmış da olmayız. Toplum psikolojisini iyi biliyorlar. Şansa inanma, fırsatçı olma, fırsatları kaçırmama, birinin zor durumda olması hikayesinden fırsat çıkarma isteğimiz var ya işte tam da onun üzerinde çalışıyorlar. İyi durumdaki ikinci el arabayı piyasa değerinin bir parça altında ilan vererek ve bu uygun fiyat için de güzel bir senaryo yazarak işe başlıyorlar. İstediği arabayı uygun fiyata alan uyanık kişi olma dürtüsüne kapılanları da yakalıyorlar. Sırada bu fırsatla ilgilenen, şanslı hissetmeyi seven kişileri bir hikayeye inandırıp onlardan bir ön ödeme almak var.
“Yurt dışında iş buldum ve araba satmak için vaktim yok (öyleyse galeriye verebilirsin arabanı neden ilan vermekle vakit kaybediyorsun) ve arabanın fiyatı bu nedenle uygun. Bana acil kapora yollarsan arabayı sana bırakırım, hiç uğraşmam”.
“Şirketim battı arabayı borcuma karşılık almasınlar diye hemen satmaya çalışıyorum. Ama bugün banka borcunun son günü. Sen borcu yatır araba senin”.
“Eşimden boşanmak üzereyim arabada hakkı olmasın diye hemen elden çıkarmaya çalışıyorum. Bana kapora yolla araba senin”
Bu örnekler uzayıp gidiyor…Ortak yanları şöyle:
- araba piyasa fiyatından uyguna veriliyor
- Uygun olmasının çok mantıklı bir nedeni var.
- Mutlaka acil kapora lazım
2. El Kara Taşıtı Ticaretine Dair Yeni Yönetmelik Ne Diyor?
Dolandırılmamak İçin Ne Yapmalı/ Dolandırıcıların Oyunu Nasıl Bozulur?
- İncelediğiniz ilandaki aracın fiyatı piyasa değerinin altındaysa şüphelenin. Ama bu her zaman dolandırılacağınız anlamına gelmez. Satıcının gerçekten acelesi de olabilir. İkinci El Araba Fiyatları Nasıl Belirleniyor, başlıklı röportaja da bakın.
- TRAMER sorgusu yapın.
- Aracın plaka bilgileri ve kime ait olduğu bilgisini sorgulayın. Plaka Dolandırıcılığı Nasıl Yapılıyor yazısına da bakın!
- Kapora vermeye ne sebeple olursa olsun yanaşmayın. Ödemeyi sadece noterde yapın.
- Aracın motor şasi no ile ruhsat bilgilerini inceleyin ve karşılaştırın.
- Ekspertiz yaptırmadan araba almayın.
- Oto galeri garantisi ile güvenilir ikinci el araç alım satımı yapan galerileri tercih edin. Daha hızlı ve daha güvenli çözümler elde edebilirsiniz.
- Dolandırıcılar için kimlik benzeri görsellerin çizim ve fotoğraf düzenleyici programlar yardımıyla son derece hızlı ve kolay hazırlanabildiğini unutmayın.