300 Bin TL’nin Altında Araba Kalmayacak! Döviz Kuru, Otomotiv Sektörüne Çarptı…
Yeni ekonomik sistem sonrası tarihi seviyelerini gören dolar ve euro kuru, otomotiv sektöründe ağır darbeler yarattı. Her şeyi döviz kuruyla alan ancak Türk lirası ile maaş kazanan vatandaşlar için araç almak tarihe karışıyor. Özellikle eğitimlerini yeni tamamlamış genç nesil ve asgari ücretli çalışanlar, her geçen gün ekonomik sıkıntıların ve işsizliğin arttığı Türkiye’de hayal kurmakta bile zorlanıyor. Döviz kuruna endeksli otomobil fiyatları, bir ayda yüzde 50’den de fazla arttı. Ayrıca bazı modellerde fiyat artışı yüzde 100’ü buldu. Yaşanan döviz kuru hareketliliği ve zamlar sonrasında Türkiye’de 300 bin TL’nin altında tek bir otomobil modeli kaldı.
Kur Artışına Önlem Alınmazsa Otomotiv Sektörü Bitecek
Bildiğiniz üzere otomotiv sektörü sadece araç satılıp, alınmasıyla oluşmamaktadır. Otomotiv sektörünün yarattığı istihdam ve getirisi Türkiye ekonomisi için oldukça önemlidir. Döviz kuruna endeksli otomobil fiyatlarına her hafta hatta her gün yeni bir zam gelmeye başladı. Türkiye’nin ekonomisine yapılan yanlış yönlendirmeler ve stratejiler, en çok vatandaşa zarar veriyor.
Zam Gelen Otomobillerin Vergi Dilimleri Değişiyor
Otomobil fiyatlarında son bir aydaki artış, geçen hafta yapılan zamlarla birlikte yüzde 50’yi geçti. Vergi dilimi değişen bazı modellerde ise aynı dönemdeki fiyat artışı yüzde 100’ü aştı. Yaşanan çip krizi ve döviz kurlarındaki hareketlilik, otomotiv sektöründe geri dönülemez yaralar bırakıyor. Ancak zam gelen araçların yüksek vergi dilimine girmesi, zamların miktarını arttırıyor.
2022 Yılı, Otomotiv Sektörünün En Kötü Yılı Olacak
2022 yılına girmemize sayılı günler kaldı. O eski yılbaşı kutlamaları, sevinçler ve yeni umutlar nerede? Eskiden ailelerin bir araya gelirdi. Büyük sofralar hazır ve hep birlikte yeni yılın hayatımıza mutluluk, huzur ve para getirmesini dilerdik. Artan zamlar ve ülke nüfusunun yarısının asgari ücretli olması, Türkiye’yi yeni yıla girecek en mutsuz ülkeler sıralamasında sondan ilk üçe soktu. Durum böyle olunca ülkelerin ekonomik durumlarının, vatandaşın sadece cebine değil de psikolojisine de zarar verdiğini gördük.
Artan ekonomik kriz, 2022 yılında otomotiv sektörüne geri dönülemez yaralar verecek. Sektör yetkilileri, en acil ihtiyaçlarının öngörülebilirlik ve matrah düzenlemesi olduğunu belirtirken, gerekli önlemler alınmadığı takdirde otomotiv sektörünü zor günler bekliyor. Araç tamircileri, sigorta sektörü, boya, tekstil gibi sektörler de otomotiv sektörünün etkilenmesinden nasibini alacak.
Yüzde 50 ÖTV Diliminde Tek Bir Araba Model Kaldı
Ağustos 2021’de ÖTV matrahlarında düzenleme yapılmıştı. Böylece yüzde 80’den yüzde 50 ÖTV baremine giren 50’den fazla otomobil modelinin fiyatı yüzde 16’ya yakın düşmüştü. Ancak o zamanda Türkiye’de ve dünyada etkisini gösteren çip krizi yüzünden, vatandaş araba bulamadı. Araç indiriminden en çok faydalananlar yine tanıdığı olan araç galerileri oldu. 300 bin TL’nin altındaki otomobilleri kapsayan bu ÖTV diliminde aralık başında 20’nin altına düşen model sayısı, geçen hafta itibarıyla 1’e indi. Hyundai, Toyota, Renault, Dacia, Kia gibi markaların kısa süre öncesine kadar yüzde 50 ÖTV dilimine giren Clio, Duster, i10, i20, Picanto, Coralla gibi ucuz modellerine gelen kur zamlarıyla bu araçlar da yeniden yüzde 80 vergi dilimine çıktı. Böylece 300 bin TL’nin altındaki tek otomobil modeli Fiat Egea Sedan’ın manuel vitesli baz versiyonları kaldı. Ancak kısa sürede bu modelin de vergi avantajını kaybederek, 300 bin TL’yi açabileceği öngörülüyor.
1 günde araçların fiyatı 100 binden fazla arttı
Eski nesillerin sürekli olarak Tansu Çiller’in 1994 krizini örnek verdiğini duyabilirsiniz. O zamanları anlatırken “Bir gecede fakir kaldık!” diyen eski nesillere karşılık olarak tam da şu anda, “Bir gecede araç hayali kuramaz olduk!” diye cevap verebiliriz. Örnek vermek gerekirse insanların hor gördüğü ve alınmaz dediği Cilo’nun 1.0 TCe ECO Baz modeli, 202 bin TL’den 404 bin TL’ye çıktı.
Bir diğer örneği de Türkiye’de üretilen Hyundai i10 ile verelim. Hyundai’nin İzmit’teki fabrikasında üretilen Hyundai i10, yüzde 70’ten fazla artarak 300 bin TL’yi geçti. “Benim küçük arabayla işim olmaz, lüksüme düşkünüm SUV istiyorum” diyorsanız da C-SUV segmentindeki Peugeot 3008’in de fiyatı bu dönemde yüzde 55 artarak 753 bin TL’ye çıktı.
Matrahta güncellemesi Yapılmalı
Sektör temsilcileri, matrah düzenlemesinin yapıldığı 12 Ağustos’tan bu yana döviz kurdaki yüzde 80’ini artışa dikkat çekerek, matrahta yeni bir güncelleme yapılmasının aciliyetine vurgu yapıyor. Matrah düzenlemesi veya güncellemesi yapılmazsa 2022 yılında araç satışlarında düşüş yaşanacak. Araç satışlarındaki düşüşten birçok sektör zarar görecek. Bu gidiş ve stratejilerle 300 Bin TL’nin Altında Araba Kalmayacak ve otomotiv sektörü zor günler geçirecek.