Araç lastikleri sürekli eskiyen ve sarf bir malzemedir. Düzenli periyodlar ile değiştirilmesi gereken ve otomobil için en önemli parçaların başında gelir.
Özellikle fren ve yol tutuş dinamikleri açısından hayati önem taşıyan lastikler üretildiği materyal bakımından belli bir zaman sonra özelliğini kaybedecektir.
Bu durumda aracın yol tutuş, konfor ve motor performansı konusunda oldukça etkileyici bir farklılık yaratacaktır.
Muayene istasyonlarında da kontrol edilen lastiklerin et kalınlıkları belli bir seviyenin altında oldukları zaman araç muayeneden geçemez. Aynı zamanda ıslak yollarda yol tutuşları ciddi bir düşüş yaşar ve lastik yolu tutmakta zorlanır.
Bu sebeple lastiklerinizi 60-80.000 kilometre aralığında ve 5 yıl süre ile sınırlı olacak şekilde kullanın. Çıkma lastik alacağınız zaman mutlaka diş sayısına ve üretim yılına bakınız.
Sıfır lastik almanız elbette tavsiyemizdir.
Sıfır lastik alırken mutlaka üretim tarihini kontrol ediniz.
3 aydan daha önce üretilmiş bir lastiği tercih etmeyin. Satın alacağınız tarihten maksimum 3-4 ay önce üretilmiş bir lastiği tercih edin.
Aracınızın üretiminde tavsiye edilen lastiği kullanın ve mutlaka lastiğin üretim sertifikalarını kontrol ediniz.
1Araç Lastikleri Nelere Dönüştürülüyor?
Otomobiller için iklim koşullarına, arazi yapısına ve modellerine göre farklı lastikler kullanılır.
Ulaşım Sektöründe kullanılan kara taşıtlarının tekerlek sayıları ve büyüklükleri değişkendir.
Ortak nokta ise; tekerlek olmadan taşıt yürümez.
Tekerleğin icat edildiği günden bugüne çok yol aldık ve artık insan ihtiyaçları da kullandıkları tekerlerler de çok başka. Taş tekerlek, artık muhteşem bir özelliklere sahip lastiklere dönüştü.
Lastikler kullanılıyor ve eskiyor.
Eskiyen lastiklerin ekonomiye yeniden nasıl kazandırıldığına bir göz atalım:
Sanayinin gelişmesi ile birlikte yaşam standartları arttı ve atıklar da çoğaldı.
Bugün yollarda milyonlarca taşıt görüyoruz. Katı atıklardan olan lastiklerin geri dönüştürülmesi de önemli bir konu.
Çünkü denetimli bir şekilde dönüştürülmemesi demek, insan ve çevre sağlığına ciddi zararlar verebilir.
Lastik üretimi için hammadde kauçuktur.
Ancak lastiğin karmaşık yapısı geri dönüşüm sürecini zorlaştırmaktadır.
Lastikler; kauçuk, tekstil ürünü yanında; karbon siyahı, yağ, sülfür, hızlandırıcı organo sülfür bileşikleri, çinko oksit ve stearik asit gibi bileşenlerden oluşur.
Bu içerik, petrol ürünü içerdiğinden geri dönüşümü önemlidir.
2Ömrünü Doldurmuş Lastikler Çok Yer Kaplıyor!
Ömrünü doldurmuş Lastikler çok yer kaplamaktadır.
Genellikle, düzenli depolama alanları, şehir dışında olduğu için ulaşım maliyeti de yüksektir.
Araştırmalara göre; dünyada her yıl ortalama 800 milyon atık araç lastiği üretilmekte ve bu miktar her yıl %2 artış göstermektedir.
Dolayısıyla; geniş alanlara yayılan depolama alanlarına gerek vardır.
Büyüyen şehirlerde uygun depolama alanı bulmak da oldukça zordur.
1980’lerin sonu ve 1990’ların başında atık lastikleri geri kazandırmak için “dönüşüm tesisleri” kurulmuştur.
Böylece; eski lastikleri toplamak, taşımak ve uzaklaştırmak kolaylaşmış ve maliyetler aşağı çekilmiştir.
3Atık Lastikleri Dönüştürmek Ülkeler İçin Önemli
Katı atıkların çevre ve insan için en az zararlı olacak şekilde uzaklaştırılması ya da dönüştürülmesi gerekli.
Atık lastikler konusunda İngiltere, Kore’den ve Amerika’dan örnek verebiliriz.
Araştırmalara göre; İngiltere’de yılda 20 milyon araç lastiği atığı geri dönüşüm için kullanılmakta ve elde edilen kauçuk yeni araç lastiklerinin üretiminde kullanılmaktadır.
Amerika Çevre Koruma Örgütü, Amerika’da yılda yaklaşık 242 milyon atık araç lastiği açığa çıktığını belirtmektedir.
Amerika Enerji Bakanlığı, Amerika’da üretilen tüm kauçuk ürünlerine minimum %5 geri dönüştürülmüş kauçuk ilavesine izin vermiştir.
Kore’de ise 1998’den beri yılda ortalama 20 milyon araç lastiği eskimekte ve kauçuk döşemeye dönüştürülmekte ya da çimento fabrikalarında hammadde olarak kullanılmaktadır.
4Araç Lastikleri Ekonomiye Yeniden Nasıl Kazandırılıyor?
Atık lastikler doğrudan kullanılarak ya da işlenerek ekonomiye yeniden kazandırılıyor.
Lastikler yeniden kaplanarak tekrar lastik olarak kullanılabilir.
Kaplama lastikler yeni lastiklerden daha ekonomiktir ve sıfır bir lastik kadar güvenilir ve konforludur.
Atık Lastikler öğütme işlemi ile granül haline getirilir ve içindeki lif ve çelikten ayrıştırılarak hammadde haline getirilebilir ve farklı amaçlarla kullanılabilir.
Bütün lastikler, balık yerleşimleri için ortam yaratan suni kayalık olarak, oyun parklarında, araç park alanlarında, polistiren köpükle doldurularak ve iskelelerde gemi tamponu olarak kullanılabilir.
İri parçalar halinde ise; çimento fabrikalarında, termik santrallerde ve endüstriyel sektörlerde yakıt olarak kullanılır.
Otomotiv sektöründe; paspas, conta, araç tamponu olarak değerlendirilir.
Tekerinize taş değmesin.
Kaynak: http://www.plastik-ambalaj.com/tr/plastik-ambalaj-makale/2452-arac-lastiklerinin-geri-doenuesuemue-uezerine-bir-derleme
