Bor Madeninin Yakıt Olarak Kullanılması

Bor madeninin yakıt olarak kullanılması konusu, son yıllarda çok merak ediliyor. Yakıt olarak bor madeni kullanımı ile neler çözülebilir ya da borla çalışan araçların performansları nasıl…Konumuz: Bor madeninin yakıt olarak kullanımı…

Bor Madeninin Yakıt Olarak Kullanılması

Bor madeni, ülkemizin önemli zenginliklerinden sadece biri aslında. Son bir kaç yılda medyanın da ilgisiyle çok popüler oldu ama hatırlatmak isteriz ki, Türkiye, denizlerindeki canlı çeşitliliği, yakıp-yıkıp-imara açıp büyük bir kısmını çok kısa sürede yok etmiş olmamıza rağmen ormanlarındaki endemik tür zenginliği, güneşli gün sayısı ile güneş enerjisi zenginliği, rüzgar enerjisi için en verimli alanlara sahip olması, hayvan yetiştiriciliği için en değerli meralara sahip olması, en fazla sebze ve meyve çeşitliliğine sahip olması, Göbeklitepe gibi eşsiz tarihi zenginlikleri… Tek cümlede sayamayacağımız kadar çok zenginliği bir arada sunabilen müthiş bir coğrafyada yaşıyoruz ve çok şanslıyız. Kaplıcalar, kaynak suları hiç bir yerde olmadığı kadar şifalı. Demir, kömür, altın, oltutaşı gibi maden zenginliğimiz de var. Bu madenlerden biri de yeni yeni keşfettiğimiz bor. Peki, bor madeni nedir, özelliği nedir, hangi alanlarda kullanılır ve otomobillerde yakıt olarak bor kullanılabilir mi; sorularına yanıt verelim…

Bor Madeniyle Çalışan Arabalar ve Bor Hakkında

Bor madeni, epeyce gündemde. Peki, borun otomobil yakıtı olarak kullanılması konusunu doğru anlıyor muyuz? Önce bor nedir, bor nerelerde var ve nerelerde kullanılıyor sorularına yanıt verelim…

Bor Nedir?

Bor, bir kimyasal element. Atom numarası 5 olan ve kimyasal sembolü B olan bu element, metaloidler serisinde kategorize ediliyor. Tuz gibi bir görünümü olan bor, sanayide çok geniş bir kullanım alanına sahip.

Bor Madenin Özelliği Nedir?

Bor madeni, pek çok açıdan özel bir element. Siyasi tartışmaların da odağında olan borun özelliklerini inceleyelim:

• Çok yaygın kullanım alanı olması onun ana özelliği.
• Türkiye, dünyanın en büyük bor rezervlerine sahip. Türkiye’den çıkarılan bor madenleri, dünyanın bor ihtiyacının yaklaşık %55’ini karşılıyor. Yani ikinci özelliği en zengin bor kaynağının Türkiye olması.
• Bor, yakıt olarak kullanılabilen bir element. Ancak bor, tek başına yakıt olarak kullanılamıyor. Hidrojen tutucu katkı maddesi olarak kullanılabildiğinde araç motorunu çalıştırabiliyor. Yani borla çalışan arana konusu, sanıldığı kadar düz değil; biraz daha komplike.
• Borun işlenmemiş hali maalesef çok değerli değil. Bor elementini işleyecek teknolojiye sahip olup onu katkı maddesi olarak kullanabildiğinizde değerli oluyor.
• Türkiye, dünyanın en büyük bor rezervine sahip olup çıkan bor elementini ham halde ya da az işlenmiş olarak dünyaya ihraç eder konumdadır. Ancak bor elementini farklı alanlarda kullanılabilecek katkı maddesi haline getiren teknoloji, çok daha fazla kar etmektedir. Bu nedenle belirtmek gerekir ki; teknolojiye ve bilime yatırım, en az kaynaklar kadar önemli.

Dünyada Başka Nerede Bor Var?

Türkiye, dünyanın en zengin bor rezervine sahip ülkesi. Onu hemen ikinci sırada Rusya takip ediyor. Rusya’dan sonra sırasıyla ABD, Çin, Şili, Sırbistan, Peru, Bolivya, Kazakistan ve Arjantin geliyor.

Bor Madeni Hangi Alanlarda Kullanılır?

Bor madenin kullanım alanı çok geniş. Bor, bir element olarak çok farklı alalarda kullanılıyor. Savunma sanayi, bunların başında geliyor. Zırh üretiminde ve zırhlı araç üretiminde ihtiyaç duyulan bir temel element olması da borun siyasi tartışmalarda sıkça kullanılmasının nedeni. Ancak cam üretiminde, seramik üretiminde, pek çok malzemenin üretiminde, sağlık alanında (ilaç ve cihaz), tarımsal alanda, yakıt teknolojisinde bora ihtiyaç duyuluyor. Bor elementi, bir katkı maddesi olarak birden fazla alanda üretimi kolaylaştırıyor hatta mümkün kılıyor. Bu değerli element için Türkiyeni 954 bin tonluk bir rezerve sahip olduğu sanılıyor (tespit edilmiş olanı bu kadar).

Bor Madeni Yakıt Olarak Kullanılabilir mi?

Esas konumuz bor elementinin yakıt olarak kullanılıp kullanılamayacağı idi. Mesela arabanızla akaryakıt istasyonuna gelip, “boru fulle” diyebilir misiniz; sorusuna yanıt arıyoruz…

• Borla Çalışan Araba Var mı?

Borla çalışan araba yok. Çünkü bor, bir yakıt ya da yakıt olarak kullanılacak enerji kaynağı değil. Bor, hidrojen hücreli yakıt teknolojisinde kullanılan bir element. Bu nedenle bugüne kadar borla çalışan bir araba üretilmedi ama bor ile hidrojeni tutup hidrojenle çalışan araba üretildi ve üretilmeye devam ediyor.

• Bor Yakıtı Ekonomik mi?

Burada yine yukarıdaki maddeyi okumak gerek. Bu bağlamda söyleyebiliriz ki hidrojen teknolojili otomobillerin sayısı az ve pahalılar. Bu teknoloji pahalı çünkü. Ama hidrojenli otomobillerin yakıt masrafı, “yok” denecek kadar az.

• Bor Nasıl Bir Yakıt?

Hidrojen yakıt teknolojisinde hidrojeni tutan element olarak bor ideal. Yani bor elementi, tek başına bir yakıt değil. Başka bir şekilde söylemek gerekirse; bor madeniyle çalışan araba olmaz/ bor elementi ile hidrojenin tutulduğu hidrojen teknolojili araba olur.

• Bor Katkılı Yakıt Teknolojisi Hakkında

Bor yakıtlı motor sistemlerinin temel bileşenleri ile başlayalım. Yakıt olarak bor madeni kullanan araç tanımı yanlış ama hidrojen teknolojili ve bor katkılı motorlarda ortak olarak bulunan parçalar şöyle:

• Yakma hücresi
• Piston kolu
• Yakıt besleme ünitesi
• Saf oksijen elde etme filtresi
• Saf oksijen besleme filtresi
• Yakma sonucu ortaya çıkan atıklar üzerinde işlem yapan birim

Bor Motor Çalışma Prensibi Nasıl?

Saflaştırılmış bor uygun miktarda saf oksijenle birlikte yanma hücresinin içine alınır. Pistonun sıkıştırmasıyla elde edilen 100 bar basınç oksijen ve borun egzotermik bir reaksiyona girmesine ve bu reaksiyon sonucunda da patlama yaparak pistonu yukarı itmesini sağlar. Bor motorun çalışma prensibi temel olarak buna dayanmaktadır.