Rot ve balans ayarı yapmadan yola çıkmayın!
Kısa bir tabir ile rot ve balans, araçların yön durumunu ve tekerleklerin ağırlık dağılımını dengeye sokan bir mekanizma. Fakat rot ve balans ayarlarının ne işe yaradığı, birçok sürücü tarafından bilinmiyor. Bu bakımın ihmal edilmesi de beraberinde kazaları meydana getiriyor. Uzmanlar, rot balans ayarının önemi konusunda sürücüleri uyarıyor. Peki rot ve balans nedir? Rot ve balans ayarı nasıl yapılır?
Araştırmalara göre kazaların yüzde 80’i rot balans ayarının olmaması ile alakalı. Milyonlarca sürücü her gün trafiğe çıkıyor. Fakat araçlarının birçok bakımını ihmal etmez iken rot ve balans ayarlarını çoğu zaman gözden kaçırıyorlar. Uzmanlar ise bunun nedenini sürücülerin bu konuda bilinçsiz olması olarak gösteriyor.
Rot ve balans nedir? Ne işe yarar?
Rot ve balans ayarı aracın üzerinde yer alan ön takım olarak adlandırılan aracın ön lastiklerinin yön durumunu ayarlayan ayardır. Aynı zamanda ağırlığın da her noktaya uygun bir biçimde dağılmasını sağlar.
Rot Ayarı Nedir?
Rot ayarı, aracın yolda düz gitmesini ve tekerleklerin aracın direksiyonunun çevrildiği yöne bakmasını sağlayan ayara denmektedir. Bu ayar sayesinde araç direksiyonun çevrildiği yöne doğru hareket eder.
Balans Ayarı Nedir?
Balans, aracın tekerleklerinin arasındaki açı ve doğrultuların birbirine eşit olmasına denmektedir. Aracın yolda dengede konforlu gitmesini sağlamaktadır. Bu sebeple güvenli sürüş için önemli bir ayardır.
Gerçekleşmiş bir çok kaza sonrasında genelde hakimiyetini kaybeden sürücü deniyor. Peki sürücüler hakimiyetini neden kaybediyor? Uzmanlara göre bunun birçok nedeni var ama en önemlilerinden biri araçlarındaki rot ayarsızlığı.
Uzmanlar rot ve balans ayarının her 5 – 10.000 km’de bir ve 10.000 km yağ değiştirme işlemi sırasında mutlaka yaptırmanız gerektiğine dikkat çekiyor.
Aracım yolda giderken titrediğini hissediyorum, neden?
Aracın yolda giderken normalden fazla titremesi ya da sağa ve sola çekmesinin sebebi rot ve balans ayarının bozuk olmasıdır. Titreme olayı ise araç seyir halinde iken tekerleklerin birbiri ile uyumsuz çalışması ve ayarsız olmasından kaynaklanmaktadır. Özellikle de yüksek hızlara çıkıldığında bu titreme daha da belli olur. Bu yüzden sürücü kendini güvende hissedemez.
Ayrıca rot ayarı bozuk olan araçların tekerlek dişlileri sıyrılır. Bu yüzden de tekerlek çok daha çabuk eskir. Dönüş esnasında da tekerleklerden ses gelmeye başlar. Direksiyonun doğrultusu ile tekerleklerin doğrultusu arasında fark bulunması da rot ayarının bozukluğunun sonucudur.
Özellikle eğer çukurlu yollardan geçtiyseniz mutlaka aracınızın rot ve balans ayarlarını kontrol ettirmelisiniz.
Rot ve balans ayarı nasıl yapılır?
Rot ayarı nasıl yapılır?
Öncelikle belirtmemiz gereken rot ayarı bu alanda uzmanlaşmış kişilere yaptırılmalıdır. Uzman kişi, rot ayarı yapılacak aracı işlem yapacağı istasyona yerleştirerek başlar. Sorunun hangi sebepten kaynaklandığına bu istasyonda karar verir. Yani sorun rot ayarında mı yoksa başka bir sebepten mi. Eğer uzman kişi, sorunun rot ayarındaki bozukluk olduğu tespit ederse sensörlerle araç tekerleklerini bilgisayara bağlar. Daha sonra rot ayarı programları ile birlikte ayarın bozukluk derecesini tespit eder. Sorunu tespit ettikten sonra tekerle uzaklıkları birbirlerine eşitleyerek paralel olduğundan emin olur.
Rot ayarı yapılırken nelere dikkat edilmesi?
- Mutlaka araç lastiklerinin basınç ayarına dikkat edilmeli.
- Aracın marka ve modeline göre ölçüm yapılmalı.
- Hidrolik direksiyon ayarlaması yapılmalı. Bu sayede direksiyonun düz şekilde durması sağlanmalı.
Balans ayarı nasıl yapılır?
Balans ayarı yapmak için ilk önce araçtaki tekerleklerin hepsi sökülür. Daha sonra jantların ve lastik basınçlarının seviyesine bakılır. Eğer burada normal dışı bir durum söz konusu ise önce durumlar düzeltilir. Ardından da döndürülen tekerleklerin bağlı olduğu bilgisayarlarda bozukluk derecesi tespit edilir. Uzman kişiler, ağırlığı bozuk olan tekerleklere uygun ağırlıklar koyar. Böylece balans ayarı tamamlanmış olur. Bu ayara aynı zamanda dinamik balans ayarı da denmektedir.
Balans ayarı yapılırken nelere dikkat edilmeli?
- Aracın jant ve lastiği balans ayarı yapacak cihaza iyi bir şekilde bağlanmalı.
- Jant bilgileri iyi girilmeli. Ve sonuçlar iyi analiz edilmeli.
- Aracın 4 tekerleğinin ağırlıkları birbirine eşit olmalı.