Gaz kelebeği konum sensörü (TPS), aracın motorunun hava emme sisteminde bulunan gaz kelebeğinin açıklık veya kapalılık durumunu algılayan bir sensördür. Gaz kelebeğinin açılma oranını ölçümler. Bu sensör, gaz kelebeği pozisyonunu belirlemek ve motor kontrol ünitesine (ECU) bu bilgiyi iletmek için kullanılır.
Elektrikli ve plastik kaplı bir cihazdır. Motor kontrol ünitesi (ECU) takılmasını sağlayan, elektrik bağlantı yuvalarına sahiptir. Genellikle gaz kelebeği gövdesinin hemen yanında yer alır. Motor kontrol ünitesi (ECU), gaz kelebeği konum sensörünün bilgisini kullanarak yakıt enjeksiyonu ve ateşleme zamanlaması gibi motor parametrelerini ayarlar. Motora giren hava akışının hızını ve hacmini kontrol eder. Bu, motorun daha verimli çalışmasını sağlar.
Gaz Kelebeği Konum Sensörü Ne İşe Yarar?
İçten yanmalı bir motor, yanma için enerji sağlamak üzere hava ve yakıt karışımına ihtiyaç duyar. Motorun sorunsuz çalışması ve sürücünün gaz kelebeği taleplerine anında yanıt vermesi için bu hava-yakıt oranının doğru olması gerekir.
Hava, giriş sistemi üzerinden kelebeğe girer. Sonrasında bir hava filtresi, kütle hava akış sensörü (MAF), gaz kelebeği gövdesi ve ardından emme manifolduna gider. Hava giriş sisteminden akan hava miktarı, doğru hava / yakıt karışımını elde etmek için ne kadar hava aktığını ve ne kadar yakıt gerekeceğini belirlemek için ECU’ya veri sağlayan sensörlerle izlenir.
Sürücü tarafından talep edilen hava miktarı, gaz kelebeği gövdesindeki hava akışını belirleyen bir gaz kelebeği konum sensörü (TPS) tarafından izlenir. Sensör, motor yönetim sisteminde çok önemli bir rol oynar. Çalışması başarısız olursa, motor arıza ışığı belirebilir. Bu da motorun teklemesini ve / veya düşük performans sergilediğini gösterir.
Gaz Kelebeği Konum Sensörü Arızası Nasıl Anlaşılır?
Gaz kelebeği arızası, aracınızın performansında ve çalışmasında düşüşlere neden olur. Bu tür olumsuz durumlar yaşamamak için, gaz kelebeği temizliği gibi çalışma sistemi bakımlarını ihmal etmemeli ve uyarıları dikkate almalısınız. Peki, gaz pedalı konum sensörü arızası nasıl anlaşılır? İşte arızanın nasıl anlaşılabileceğine dair bazı ipuçları:
Motor Işığının Yanması
En yaygın belirti, aracınızın motor kontrol ışığının yanmasıdır. Eğer gaz kelebeği sensöründe bir sorun varsa, araç bilgisayar sistemi bu hatayı algılayacak ve sürücüyü uyaracak. Bu nedenle motor ışığı yanarsa, bir arıza taraması yapılması önemlidir.
Rölanti Sorunu
Gaz kelebeği konum sensörü bozulduysa, motorun rölanti hızı (bekleme hızı) dalgalanır ve düzensiz çalışır. Aracınız boşta çalışırken düzensiz çalışıyorsa veya gaz kelebeği açılma/kapanma sırasında dalgalanmalar varsa, sensör arızası yaşıyor olabilir.
Yavaş Tepkime
Gaz pedalına bastığınızda aracınızın tepkisi yavaşsa veya gecikmeliyse, bu sensörde bir sorun olduğunun göstergesi olabilir. Sensör, gaz kelebeği pozisyonunu doğru bir şekilde algılayamıyorsa, gaz tepkisi yavaşlayabilir.
Performans Kaybı
Konum sensörü bozulduğunda aracınızın performansı düşer. Daha düşük güç ise hızlanma sorunları veya daha kötü yakıt ekonomisi gibi belirgin performans kayıpları yaratır.
Sert Vites Değişiklikleri
Otomatik şanzımanlı araçlarda, gaz kelebeği sorunları vites değişikliklerini etkileyebilir. Vites değişimleri sert veya gecikmeli olur.
Yakıt Ekonomisi Sorunları
Gaz kelebeği arızası, aracınızın yakıt tüketimini olumsuz şekilde etkiler. Yakıt ekonomisinin beklenenden daha kötü olduğunu fark ederseniz, konum sensöründe bir sorun belirtisi olduğunu gösterebilir.
Aracınız bu tür belirtiler gösteriyorsa, otomobilinizi servise göstermeniz gerekiyor demektir. Uzman ekipler, aracınızı detaylı inceleyerek, arızanın doğru teşhisini koyabilir. Gerektiğinde ise gaz kelebeği konum sensörünü onarabilir veya değiştirebilir. Bu tür belirtilere dikkat etmediğinizde, aracın motoru uzun vadede daha ciddi hasarlar yaşayabilir ve bu da daha büyük sorunlar doğurabilir.
Gaz Kelebeği Konum Sensörü Bozulursa Ne Olur?
Hava / yakıt karışımının yanlış olduğu durumlar, her zaman endişe kaynağıdır. Bu durumlarda, sorun mümkün olan en kısa sürede düzeltilmelidir. Yaşanan bu bozulma, araba sürüş konforunu düşürür ve motorun hasar görmesine sebep olur.
Gaz kelebeği sensörü değişimi ise hassas bir işlem olduğu için, yeterli mekanik bilgisine sahip olmayı gerektiriyor. Profesyonel bir oto servisi ile bu değişimi daha güvenli şekilde gerçekleştirebilirsiniz.