Motor yağı, temel araç bileşenlerinden biridir. Özellikle motor ve parçalarının koruyuculuğunu üstlenir. Fakat araçların marka ve modeline göre farklı motor yağı kullanılması gerekir. Bu noktada motor yağı çeşitleri ve viskozite değerleri bilinmelidir. Çünkü doğru yağ kullanımı, aracın performansını ve yakıt tüketimini etkiler.
Kaç Çeşit Motor Yağı Vardır?
Motora eklenebilecek yağlar kendi içinde iki farklı dala ayrılır. Bu ayrım motor yağlarının türüne ve motor yağı viskozite endeksine göre yapılır. Türüne göre motor yağı çeşitleri; yarı sentetik, tam sentetik, mineralli ve yüksek kilometreli olarak ayrışır. Yağın viskozitesi ise akışkanlığına göre farklılaşır. Gelin bu başlıkları detaylı olarak inceleyelim.
Araçların ihtiyacına uygun olarak farklı kimyasal bileşenlerin birleştirilmesiyle elde edilen motor yağları, kendi içerisinde ayrılır. İhtiyaç doğrultusunda araç sahipleri, arabasına uygun olan doğru motor yağını bularak aracına takviye yapmalıdır.
Yarı Sentetik Motor Yağı
Öncelikle “yarı sentetik yağ nedir?” açıklayalım. Yarı sentetik motor yağları pek çok maddenin birleşimiyle oluşur. Örneğin mineral ve tam sentetik motor yağlarının yararlı bileşenleri kullanılır. Aynı zamanda bu karışım işleminden dolayı yağ, sentetik karışım motor yağı olarak da tanınır. Son olarak yağ verimi ve fiyat uygunluğu sebebiyle sürücü tercihlerinde ön sıralarda yer alır.
Mineral Motor Yağı
Geleneksel motor yağı olarak da bilinen mineral motor yağı, yaygın kullanılır. Bu yağ türü, fiyat performans ürünü olarak karşımıza çıkar. Diğer yağ türlerinde olduğu gibi mineral yağlar, çeşitli kimyasal katkıların rafine edilmesi sonucu elde edilir.
Tam Sentetik Motor Yağı
Tam sentetik motor yağı, yüksek yağlama özelliğine sahip olduğu için daha çok yüksek performans araçlarında kullanılır. Viskozite değeri ise mineral ve yarı sentetik motor yağından fazladır. Bu durumun getirisi olarak da oksitlenmeye dirençlidir. Ayrıca bu yağ türünü sektörde full sentetik ya da sentetik yağ olarak isimlendirilir.
Yüksek Kilometre Yağları
Belirli bir kilometrenin üzerine çıkan araçların yüksek kilometre yağı kullanması daha uygundur. Bu yağ, motor sistemi içerisindeki aşınmaları aza indirmeye ve yağ tüketimini azaltmaya yarar. Üstelik, eski araçlarda oluşan duman ve emisyonları hafifletir.
Motor Yağı Viskozitesi Nedir?
Sıvıların akışa olan direncini ifade eden viskozite değeri, yağın sıcaklık derecesine göre akmasını anlatır. Viskozite ne kadar düşük olursa yağın yapısı o kadar akışkan hale gelir. Bunun yanında belirli bir yükseklikten dökülen sıvının sıçramasına göre viskozite değeri anlaşılabilir. Su ve bal örneği üzerinden viskozite değerleri açıklanabilir. Suyun viskozite değeri düşük olduğu için daha akışkandır ve döküldüğünde sıçrar. Bal ise daha yoğunluğundur ve döküldüğünde sıçramaz. Aslında temel mantık bu kadar basittir.
Mevsime Göre Motor Yağı Seçimi
Araca mevsime uygun motor yağı seçilmedir. Yağlar; yazlık, kışlık ve dört mevsim olmak üzere sıcaklığı baz alarak ayrılır. Bu durumun temel sebebi viskozite değeridir. Örneğin kışın en düşük viskoziteye sahip yağı seçmek daha mantıklıdır. Yazın ise yüksek viskozite değerine sahip yağı seçmek uygundur. Viskozitesi düşük yağlar, daha ince yapıdadır ve kışın daha hızlı ısınıp motorun çalışmasına destek olur. Kalın yapılı, viskozitesi yüksek yağlar ise sıcak havalarda yağ basıncını düşürür.
Hangi Araca Hangi Motor Yağı Uygundur
Motor yağı değişim süreleri araçtan araca farklılık gösterirken motor yağı türleri de çeşitlilik gösterir. Burada öncelikli faktör, aracın benzinli ya da dizel olmasıdır.
- Benzinli araçlara SA, SB, SC, SD, SE, SF ve SG yağları uygundur. SA ve SB türü, hafif yük altında çalışan arabalara uygunken SG türü, en üstün yağ olarak karşımıza çıkar.
- Dizel araçlar içinse CA, CB, CC ve CD türü yağlar bulunur. CA iyi kalite mazot ile çalışan, CB düşük kaliteli mazot ile çalışan dizel araçlara uygundur.
Bu bilgilerin dışında araç el kitabınızda yazan viskozite değerini öğrenmelisiniz. Otomotiv devleri, araçlarının motorlarına uygun motor yağı türünü ve viskozite değerini belirlediği için rahatlıkla ulaşabilirsiniz. Ayrıca aracınıza uygun olmayan motor yağı kullanırsanız birtakım problemler yaşanabilir. Örneğin aracınıza viskozitesi yüksek bir motor yağı eklenmesi gerekirken düşük değerli yağ ekleniyorsa sızdırma ve yağ yakma yaşanabilir. Bunun yanı sıra düşük viskozite yağ konulması gerekirken yüksek koyulduysa motor sesli çalışabilir.
Motor Yağı Etiketinin Okunuşu
Satılan ürünlerin ambalajlarında birtakım işaretler yer alır. Çoklu viskozite sistemi kullanıldığı için okunması zor olabilir. 5W-30 ve 10W-30 örnekleri üzerinden anlatalım. Öncelikle “W” harfi, kış anlamına gelen “winter” kelimesini ifade eder. W harfinin başında bulunan sayı viskozite değerini anlatır. 5 ve 10 değerleri arasında küçük olan sayının viskozitesi düşüktür. 30 şeklinde ifade edilen değer ise motor yağının 212 Fahrenheit derecesindeki viskozitesini gösterir. Genel olarak bahsedilen gösterim SAE’nin (Otomotiv Mühendisleri Topluluğu) sınıflandırmasıdır. Bu değerler ise aşağıdaki gibidir:
- Kış; 0W, 5W, 10W, 15W, 20W, 25W
- Yaz; 16, 20, 30, 40, 50, 60
- Dört mevsim; 10W-40, 15W-50, 15W–50