Hayat Kurtaran Sürücü Yardım Sistemleri ve Özellikleri X olarak derlediğimiz yazı serimizin onuncusunu sunuyoruz. Ancak öncelikle sürücü yardım sistemleri hakkında genel bilgi edinmek için linkini bıraktığımız yazımızı inceleyebilirsiniz.
Sürücü Yardım Sistemleri ve Özellikleri; Hız Sınırı Yardımı
Modern kamera sistemleri, hız sınırlarını gösteren yol işaretlerini tanır. Akıllı, görüntü işleme yazılımının yardımıyla araç, bu hız kısıtlamaları hakkında gerçek zamanlı olarak uyarıda bulunabilir. Uyarı sesli ve/veya görsel olabilir. Hatta bazı sistemler yabancı ülkelerdeki yol işaretlerini bile tanır. Şehirlerde hız limitleri kaldırıldığında uyarıyı değiştirebilir/silebilir.
Daha fazla yardım sistemi ile bağlantı kurmak gibi diğer trafik işaretlerinin tanınması bile mümkündür. Navigasyon sistemleri de benzer şekilde her türlü hız kısıtlamasını belirtir. Ancak belirli bir koşulla, yani yazılım/harita verilerinin güncel olması gerekir.
Tempomat
Tempomat (Daimler AG’nin markasının bir ürünü) en eski sürücü destek sistemlerinden biridir. Chrysler’in karşılaştırılabilir bir sistemi ilk olarak 1958’de ABD’de Cruise Control adıyla piyasaya çıktı. RPM, bir Bowden kablosu aracılığıyla sabit tutuldu ve böylece hız da sağlandı. 1962’de Almanya’daki Mercedes bu gelişmeyi Tempomat ile takip etti.
Modern tempomatlar hızı elektronik olarak düzenler, hızlanma ve yavaşlamanın sorumluluğunu alır. Böylece hızın mümkün olduğu kadar tam olarak koruması sağlar. ACC gibi yardım sistemleri, öndeki araçla gerekli güvenli mesafenin korunmasını sağlar. Tempomat, fren pedalına basıldığında veya bir mesafe düzenleme sistemi devreye girdiğinde hemen kapanır.
Klasik olarak Tempomat, ek bir pitman kolu tarafından kontrol edilir. Yeni S-Serisi’nde kontrol, direksiyon simidindeki düğmeler aracılığıyla gerçekleştirilir.
Çekiş Kontrol Sistemi (TCS)
Bir çekiş kontrol sistemi (kısaca TCS), asfaltsız yollarda sürüş sırasında veya ani hızlanma sırasında tahrik tekerleklerinin patinaj yapmasını önler. Sistem, çeşitli araç üreticileri tarafından farklı isimlerle anılmaktadır. İşte bazı örnekler: BMW’de Otomatik Denge Kontrolü (ASC), Mazda’da Çekiş Kontrol Sistemi (TCS) veya Toyota’da Çekiş Kontrolü (TRC). Ancak diğer üreticilerin çoğu çekiş kontrolü için TCS kısaltmasını kullanır.
Çekiş kontrolü, fren müdahalesi ile veya motor kontrolüne müdahale edilerek uygulamaya konulabilir. Kontrol sinyalleri, tanımlanmış sistem sınırları dahilinde (kayma açısı, maksimum 10-20 derece) ilgili ABS sensörleri (veya RPM sensörleri) tarafından tekerleklerin kayma eğimini (torkun tekerlek kaymasına oranı) bildirir. Sistem önden, arkadan veya dört tekerlekten çekiş ile çalışır.
Sürücü Yardım Sistemleri ve Özellikleri; Trafik Sıkışıklığı Yardımı
Bireysel araç üreticilerine bağlı olarak, Trafik Sıkışıklığı Asistanı otomatik mesafe kontrolünün (ACC) bir parçasıdır. Fren asistanını ve şerit takip asistanını birleştirir. Radar sensörleri kendi araçlarının önündeki (tampondan tampona) trafiği gözlemler. Sistem bir kamera ile kendisini yol işaretlerine doğru yönlendirir. Araç şeridinde kalır, belirli bir mesafeyi korur ve gerekirse (belirlenmiş sistem sınırları dahilinde) durmaya neden olabilecek bir frenleme işlemini tetikler. Tampondan tampona trafikte tekrar otomatik çalıştırma da birçok sistemde amaçlanmaktadır.
Treyler Yedekleme Yardımı
Binek araç römorkunun manevrası ve park edilmesi herkesin eğlence anlayışı değildir. Örneğin Volkswagen, ‘Trailer Assist’ ile sürücülere bir park veya ‘manevra/direksiyon’ yardımı sunuyor. Sistem etkinleştirildiğinde ve araç kombinasyonu doğru konumdayken, araç ve treyler park boşluğuna geri döner. Frene basmak ve gaza basmak sürücünün sorumluluğundadır. Sürücü, dış ayna ayar düğmeleri yardımıyla treyler için istediği hareket yönünü belirleyebiliyor.
Sözde Trailer Backup Assist, işleri bir adım daha ileri götürür. Sürücüler, araba/römork araç kombinasyonunu bir akıllı telefon kullanarak, sanki uzaktan kumandayla olduğu gibi dışarıdan park edebilirler. Bu işlem sırasında Trailer Backup Assist, elektrikli hidrolik direksiyonun, ESP elektronik stabilite programının, elektronik gaz pedalının ve ayrıca eklem açısı sensörlü treyler bağlantısının fonksiyonlarını kullanır. Römorkun direksiyon açısı ve araç/römork araç kombinasyonunun hızı bir uygulama kullanılarak tanımlanabilir. Böylece araç veya römork başarıyla park edilebilir.
Sürücü Yardım Sistemleri ve Özellikleri; Araç Tanıma
Otomatik araç tanıma, şehir içi yoğun trafikte ve ayrıca çok şeritli yollarda kendini gösterir. Bu gibi durumlarda öndeki araçlar genellikle beklenmedik bir şekilde fren yapar veya aniden şerit değiştirir. Bu senaryolar ortaya çıktığında, fren asistanları, bir araç tanıma sistemi tarafından sağlanan bilgiler sayesinde uyarı verir. Gerekli önlemleri görsel ve sesli uyarı veya ani fren müdahalesi, hatta acil durdurma olarak anında tetikleyebilir.
Örneğin, Aglaia’nın Hella yan kuruluşunun akıllı kamera sistemi tarafından gerçekleştirilen sürüş ortamının izlenmesi, sürekli çalışır durumda. Sistem, diğer araçların konumu, yönü ve hızı ile ilgili verileri toplar ve ardından bu detayları işler. Arabalar, kamyonlar, otobüsler, motorlu bisikletler ve hatta scooterlar gibi çeşitli araç türleri tanınır ve sınıflandırılır. Marka, model veya görünümdeki diğer herhangi bir değişiklik gibi özellikler kimliklerini engellemez. Bu araç tanıma, olumsuz hava koşulları hüküm sürse bile çalışmaya devam eder. Ayrıca gizlenen araçlar da tespit edilebiliyor.
Ses Kontrolü
Sesli kontrol, bir klavye ve kadranların veya bir bilgi ekranındaki dokunmatik ekranın kullanıldığı işlev talimatlarının manuel girişinin yerini alır. İdeal bir durumda, aşağıdaki işlemlerin tümü kontrol edilebilir. Bunlar klima sisteminin programlanması, çeşitli araç bilgilerinin çağrılması ve müzik seçimidir. Buna telefon görüşmesi yapmak için telefon adres defterinizdeki bir kişinin kontrol edilmesi de dahildir. Sürücü talimatlarını belirtir ve ilgili sistem tepki verir. Birinci neslin konuşma tanıma sistemleri, sürücülerin tonlama ve bölgesel dilsel görüntülerinde genellikle zorluklar yaşadı. Bugün dil asistanları ve elektronik ‘çevirmenler’ sadece akıllı telefonlarımıza entegre olmakla kalmıyor aynı zamanda iyi çalışıyorlar. Ve araba sistemleri de daha akıllı ve daha sofistike.
2018’in ortalarından itibaren, bir çevrimiçi satıcıdan temin edilebilen ‘Alexa’ dil asistanının seçili BMW araçlarına dahil edilmesi planlanıyor. Diğer üreticiler de benzer projeler planlıyor. Araç fonksiyonlarının gerçek kontrolü, dijital dünya tarafından tamamlanacak şekilde ayarlanmıştır.