Retarder(Hız kesici) Nedir? Çalışma Prensibi Nasıldır?

Çocukluğumuzda, otobüsle uzun yolculuklara çıktığımızda şoför silecek kolunun orada, başka bir kolu aşağı yukarı oynatırdı ve kulağa hoş gelen bir ses ile otobüs yavaşlardı. Rampalardan aşağı inerken kullanılan bu kol meğerse Retarder denilen bir sistemmiş. Yani Türkçe karşılığı olarak “Hız kesici”

Retarder aslında ağır vasıtaları güvenli ve etkin bir şekilde yavaşlatan yüksek verimli hidrolik gücüyle, sürtünmesiz, aşınmasız bir fren sistemidir.Bu sistem aracı durdurmaz sadece yavaşlatır. Ve frenlere yüklenen yükü azaltmış olur.

Retarder, temel olarak şaftın ucuna yerleştirilen rotor ve stator denilen iki çark ile çalışan hidrodinamik basınçlı bir sistemdir.

Rotor aracın şaftına bağlıdır. Stator ise rotorun karşısında retarder gövdesine sabitlenmiştir. Şanzımandan gelen şaft hareketiyle rotor döner. Retarder devre girdiğinde rotor ve stator arasına yağ pompalanır rotorun dönüşüyle hareketlenen yağ statorun kanatçıklarına çarpar ve yavaşlar. Buda rotoru yavaşlatır ve frenleme gerçekleşir.

Eğer vites küçültüp gaza basılmadan beklenirse motora hava girişi olmadığı için emme zamanında (piston aşağı inerken) motorda bir vakum oluşur. Bu vakumu oluşturmak için gerekli enerji iletim organlarından alınır ve araç yavaşlamış olur.

Dizel araçlarda gaz kelebeği olmadığı için motor freni çalışmaz. Bunun yerine Cummins, emme valfini piston üst ölü noktaya geldiğinde (güç zamanı bitmeden) açarak havanın bir yay gibi pistonu aşağı itmesini önleyen bir sistem geliştirmiştir. Bu sistemde motor bir kompresör gibi çalışarak %90’a varan oranda enerjiyi aktarma organlarından çekilebilmiştir.

İlk olarak trenlerde kullanılan bu sistem 1950’li yıllarda bulunmuş ve daha sonra kamyon ve otobüsler içinde yaygınlaştırılmıştır.

Retarder için ikincil bir fren mekanizması diyebiliriz.Fren sistemine göre daha konforlu bir yavaşlama sağlayan bu sistem aracı tamamen durdurmak için sürtünmeli frenleme sistemine ihtiyaç duyar.

Bayır ve rampa inerken kullanılan sistem oldukça güvenlidir. Zira frenlerinden dolayı sıkıntı yaşayarak kaza yapan şoförlerin haberlerini çokta duymaktaydık.

Faydaları Nelerdir?

• Birincil frenlerin ömrünü önemli oranda uzatır.
• Konfor düzeyini bozmayan yumuşak ve sarsıntısız hız kesmeleri ve frenlemeler mümkündür.
• Yokuş aşağı frenlemede büyük avantaj ve ekstra güvenlik sağlar.
• Yokuş aşağı hızlanma birincil frenlere gerek kalmadan kontrol edilebilir.
• Fren balataları çok daha az aşındığı için zararlı balata tozu çevreyi çok daha az kirletir.

İkinci el Ticari araç ilanları için tıklayınız.

Tekerinize Taş Değmesin.