Otomobil satın alınırken dikkat edilen kriterler arasında silindir hacmi ve motor hacmi yer alır. Ayrıca iki kavram birbirinden farklı olmasına rağmen sıkça karıştırılır. Bu yazımızda motor hacminin ve silindir hacminin ne olduğunu açıklayıp hesaplama yöntemlerine değineceğiz.
Motor Hacmi
İlk olarak “motor hacmi nedir?” sorusunu ele alalım. Motor hacmi, santimetreküp yani cc şeklinde gösterilir. Genel tanımlamada ise silindir hacminin toplamını ifade eder. Motor hacmi; otomobilin gidişini, yakıt tüketimini, satış fiyatını ve MTV ücretlerini etkilemektedir. Ayrıca motor gücü ve yakıt tüketimi ile doğru orantılı bir kavramdır. Motor hacmi büyüdükçe güç ve tüketim artar. Araçlar genel olarak küçük hacimli ve büyük hacimli olarak ikiye ayırılır. Örneğin 1-19,9 litre aralığındaki motorlar küçük olarak ifade edilirken 2,0 litre ve üstündeki motorlar büyük hacimlidir. Bu sebeple aracını şehir içinde kullanacak sürücüler, daha düşük motor hacmine sahip otomobil tercih eder. Fakat son yıllarda gelişen otomotiv teknolojileriyle birlikte düşük hacimli motorlarda yüksek besleme kullanılarak daha iyi bir güç elde edilir. Bu sayede yüksek performansın yanında yakıt tüketimi ve vergi avantajı sağlanır.
Binek araçlarda yaygın olarak 1,2, 1,4, 1,6 ve 2,0 litre motorlar kullanılır. Sınıf yükseldiğinde ise bu sayı 2.0 litrenin üzerine çıkar. Bunun dışında yük ve yolcu taşıyan ticari araçların motor hacmi de 4.0 ile 12.0 arasında değişir. Tüm bunların yanında model adı, bazı markalarda aracın motor hacmine göndermede bulunur. Fakat bu durum daha çok model yılı eski araçlarda görülür. BMW’nin 320 modelini incelersek aracın 2 litrelik bir motora sahip olduğunu anlarız. Ayrıca markanın 3 Serisi içerisinde yer aldığını öğreniriz. Mercedes-Benz markasında ise E200 modeli, 2.0 litrelik motor hacmine sahipken E sınıfı bir araçtır. Tüm bu bilgiler dışında araçlarda yakıt tüketimini etkileyen pek çok faktör mevcut. Motor hacmi de bu faktörlerden biridir. Bunun sebebi ise yakıt ve hava karışımının silindir hacmiyle ilgili olmasıdır. Örneğin bir aracın motor hacmi yüksekse daha fazla yakıt harcar. Fakat teknolojik gelişmeler sayesinde bazı araçlarda bu durum oluşmayabilir.
Silindir Hacmi
Silindir hacmi, içten yanmalı araçlardaki silindirlerden itilen yakıt ve hava karışımının toplamıdır. Genellikle cc yani santimetreküp ile gösterilir. Aynı zamanda silindir hacminin büyüklüğü, arabanın performansıyla yakından ilişkilidir. Bu sebeple araç satın alımlarında oldukça dikkat edilir. Örneğin çevresel faktörler hariç tutulursa 12 silindirli araçlar performans açısından iyidir. Bu tip araçlarda yakıt tüketimi daha da artar. Ayrıca teknolojik gelişmeler sayesinde silindir sayısı düşük araçların performansı yükseldi. Bu durumun getirisi olarak da yakıt tüketimi daha verimli hale geldi.
Motor Hacmi ve Silindir Hacmi Nasıl Hesaplanır?
Motor hacmini hesaplamak daha basit bir işlemken silindir hacmini hesaplamak daha komplikedir. Fakat en kısa ifadeyle motordaki her silindirin hacminin toplamı, motor hacmini gösterir. Bununla birlikte silindir hacmi ve silindir sayısı çarpıldığında motor hacmi elde edilir. Örneğin aynı niteliklere sahip iki aracın biri daha güçlüyse söz konusu aracın motor hacmi daha büyüktür. Ayrıca hesaplanan bu hacim genellikle yukarıya doğru yuvarlanarak ifade edilir. Bu duruma örnek vermek gerekirse 1580 cc hacme sahip bir araç 1,6 litre şeklinde yuvarlanır.
Silindir hacmi hesaplama temel bir formüle dayanır. Bir araçtaki silindir hacmini elde edebilmek için pi sayısı, silindir çapı ve strok uzunluğu santimetre olarak çarpılmalıdır. Ardından hacim, elde edilen değerin dörde bölünmesiyle bulunur. Ayrıca silindir çapı ile piston stroku birbirine eşit ise kare bir motorun olduğu anlamına gelir. Buradaki strok terimi, pistonun en yukarı noktasından en aşağı noktasına yaptığı hareketi ifade eder.
Silindir hacmi ve motor hacmi ile ilgili içeriğimiz dikkatinizi çektiyse konuyla alakalı diğer yazımıza ulaşmak için buraya tıklayın.