Hepimiz turbo motor ismini duyduk ama nasıl çalıştıklarını biliyor muyuz? Bu kılavuzda, turbo motorların avantaj ve dezavantajlarından normal emişli motorlardan ne farkları olduklarına dair bilgiler edineceksiniz.
Turbo Motor Nedir?
Turbo motor , bir motordan yayılan atık egzoz gazlarını kullanmak için kullanılan bir türbin ve hava kompresöründen oluşan motor bileşenidir. Silindirlere daha fazla hava girmesini sağlayarak motorun daha fazla güç üretmesine yardımcı olur.
Nasıl Çalışırlar?
Turbolar, bir ucunda türbin çarkı, diğer ucunda kompresör çarkı bulunan bir şafttan oluşur. Bunlar atık egzoz gazlarının yüksek bir basınçta girdiği bir giriş portuna sahip salyangoz biçimli bir muhafaza ile kaplanmıştır. Hava türbinden geçerken türbin döner ve kompresör de onunla birlikte dönerek sıkıştırılan ve çıkış ağzından çıkan büyük miktarlarda havayı çeker.
Bir boru, bu sıkıştırılmış havayı, havayı silindirlere ulaşmadan önce soğutan bir ara soğutucu aracılığıyla silindirlere geri besler. Turbolar bu kadar yüksek hızlarda (250.000RPM’ye kadar) çalıştığından, aşırı ısınmasını engellemek için tipik bir yağ soğutma sistemine sahiptirler. Çoğu sistem aynı zamanda, motor çok fazla destek ürettiğinde turboşarjdan fazla gazı uzaklaştırmak için kullanılan ve dönme hızını sınırlayarak türbine zarar gelmesini önleyen “atık kapısı” olarak bilinen bir valf içerir.
Turbo motorlar, emme valfine daha fazla hava çekmek için atık egzoz gazlarını kullanmaları bakımından standart motorlardan farklıdır. Doğal emişli motorlar, motora hava çekmek için doğal hava basıncına güvenirken, turbolar bu süreci hızlandırarak daha ekonomik bir sürüşe sebebiyet verir.
Ekstra Tork
En küçük motor hacimlerinde bile turboşarjlı bir motor daha fazla güç sağlar. Özellikle devir aralığının düşmesine sebebiyet verir. Bu otomobillerin şehir içlerinde düşük devir ile yüksek tork sağlamasına bu sebeple ise düşük yakıt tüketimi ve rafine bir motor gücüne erişmesine olanak tanır. Düşük hızlarda, küçük hacimli fakat turbolu motorlar, ürettikleri tork nedeniyle çok daha büyük atmosferik motorlu araçları geride bırakabilir.
Turboşarj Nereden Geliyor?
İlk turbo motor 19. yüzyılın sonlarında Alman mühendis Gottlieb Daimler tarafından üretildi.
1961’de ABD’li üretici Oldsmobile 3.5L’lik bir V8 motorun gücünü artırmak için basit bir turbo kullanana kadar turboşarjlar araba motorlarına eklenmedi. 1984’te Saab, yeni, daha verimli bir turbo sistemi geliştirdi ve bu tasarım, birkaç ince ayar ve modifikasyonla, bugün en popüler turboşarj konfigrasyonu olmaya devam ediyor.