Virajlarda profesyonel dönüş sisteminin bir adı olduğunu biliyor muydunuz? Apex dediğimiz bu dönüş bicimi yarış pilotlarına hız kazandırmak adına tasarlanmıştır.
Kendileri için mükemmel dönüş yapacakları rotanın belirlendiğini ve bu doğrultuda ilerlemeleri sonucu elde edecekleri avantajın apex sayesinde olduğunu söyleyebiliriz.
Virajlar bütün şoförlerin bazen dönmekten zevk aldığı bazense yüksek ve kontrolsüz giriş sonucu yaşanabilecek olası savrulmaların olma ihtimaline karşın diken üstünde olduğu bir yol çeşididir.
Nasıl dönüldüğü konusu şehirde ve yarış pistinde farklılık gösterebilir. Şehirde virajlar genellikle güvenlik için hız kesilmesine yönelik yapılmıştır. Yarış pistlerinde de frene dokunduğumuz zamanlar oluyor ancak pist tasarımları genellikle pilot yeteneklerinin de ön plana çıkacağı bir dönüş sistemi üzerine tasarlanmıştır. Yani hız kazanmak için en profesyonel ve frensiz dönüşü gerçekleştirmek pilotların maharetlerine kalmıştır.
Apex Nedir?
Apex diye adlandırılan bu terim virajla alakalı olup genellikle aracın hız kesmemesi için oluşturulan rota üzerinde aracın dönüş yaptığı virajın kenarına en yakın olduğu noktadır. Tepe noktası olarak da adlandırılan sistemde bu noktayı yarış esnasında bulmak zor olabiliyor.
Sürüş Rotası Nedir?
Sürüş rotası yarış pistlerinde sürücünün minimum süre kaybı ile dönüş yapması hedeflenen bir rotadır. Bu noktayı yarış içinde hızlanıp yavaşlamak veya fren yapacağımız noktayı ayarlayamamak bulmamızı zorlaştıracaktır. Ancak bu sürüş rotasının profesyonel bir şekilde geçilmesi için az fren yapmalı ve direksiyonu mümkün olduğunca düz tutmalıyız. Düz tutmaktan kastedilen şey aracın yumuşak bir şekilde viraj almasını sağlamaktır. Yumuşak direksiyon hareketleriyle apex noktalarından geçmek size zaman kazandıracaktır.
En Hızlı Viraj Nasıl Geçilir?
Apex noktalarını en iyi şekilde geçmek direksiyon ve ayak hassasiyeti iyi olan bir yarış pilotu sayesinde mümkün olacaktır. Yolu ve arabayı hissetmek bir pilotun yarışı kazanması için yapması gereken en önemli şeyler arasında yer alıyor.
Ancak bunun yanında aracın ağırlığı, yer çekimi ivmesi, ve lastikleriniz ile asfalt arasındaki sürtünme katsayısını hesap ederek aracınızın lastiklerinin dönüşlerde dayanabileceği maksimum kuvveti bulabilirsiniz.
Ayrıca kütle, o an ki hızımız ve döndüğümüz virajın yarıçapı ile dönüş yaptığımız virajda maksimum gidebileceğimiz hızı hesaplayabiliriz. Böylece lastiklerimize etki eden kuvvetin varlığını ve gitmemiz gereken maksimum hızı bilerek süre kaybetmemek adına önemli adımlar atmış oluruz.
En iyi dönüşün bağlı olduğu diğer faktörler ise;
- Hızlanma Bölgesi
- Pedal Geçişi
- Fren Noktası
- Dönüş Zamanlaması
- Apex
Hızlanma Bölgesi
Pistte en iyi zamanlamayı elde etmek için düzlükteyken viraja yaklaşmaya çok az kala dip gaz gitmeliyiz. Düz yolda kısa süreliğine de olsa gaz kesmeniz durumunda süre kaybı yaşayabilirsiniz. Fren noktasına kadar aracın maksimum performansla gelmesini sağlayın.
Pedal Geçişi
Frene basmadan önce gaz pedalından ayağınızı çekip kesik fren uygulamamız aracın hızının düşmemesine neden olacaktır. Virajlara yakın bir dönüş pozisyonunda iken frene basarken aynı anda ara sıra gaz pedalına gaz vermeniz de aracın hız kesmemesini sağlayacaktır.
Fren Noktası
Frenlerinizin ne kadar iyi olduğunu bilmek zorundasınız. Yüksek hızlardan düşük hızlara ani düşüş yapmanız aracı nasıl etkiler? Kendinizi fren yaparken güvende hissediyor musunuz sorularına cevap verdikten sonra fren noktanızı belirlemiş olursunuz.
Frenlemenin temel amacı dönüşe girecek kadar yavaşlamaktır. Ancak pisti henüz tanımıyorsanız fren mesafeniz de farklılıklar olabilir. Deneyiminiz arttıkça ve piste ısınınca fren bölgesini kademeli olarak kısaltabilirsiniz.
Dönüş Noktası
Doğru dönüş noktasında aracınızın hızı belirleyici faktördür. Dönüş açınızı belirlemek için aracınızın gücüne göre bir tercih yapmalısınız.
Bu kısımda da aynı şekilde fren mesafesini ayarlamak için pistti yeterince tanımanın gerekli olduğu gibi size uygun en iyi dönüşü bulmakta yarışın ilerleyen süreçlerinde tamamen belirgin olacaktır.
Apex
Daha önce de açıkladığımız gibi Apex’in dönüş esnasında aracın döndüğü alanın tepe noktasının bulunduğu kısım olduğunu söyleyebiliriz. Hızlı ve torku yüksek bir araba sahibiyseniz Apex noktasını geç belirleyebilirsiniz. Eğer yavaş bir araba sahibiyseniz apex noktasını biraz daha öne çekip daha geniş açılı bir dönüş tercih edebilirsiniz.
Apex Kaça Ayrılır?
Apexler Geometrik ve Klasik olmak üzere ikiye ayrılır.
Geometrik Apex
Bu sürüş tekniği sürücünün mümkün olan en iyi dönüş manevrasını yumuşak bir şekilde dıştan içe doğru doğru apex noktasından geçerek yolun dışına doğru gaz kesmeden devam etmesini sağlar. Burada önemli olan nokta sürücünün dönüş zamanlamasını iyi belirleyerek doğru apex noktasından geçmesidir. Aracın kayma ihtimalinin olmadığı bu dönüşte düşük beygirli araçlarda maksimum tutunma sağlar. Daha çok düşük beygirli araçlar tarafından kullanılır. Lastikler maksimum tutunma sağlayarak yakıt tüketimi konusunda fayda sağlar.
Geç Apex
Adından da anlaşılacağı üzere viraja geç giren yarış otomobilinin apex noktasına geç girmesi için gaz kesmesi ve içten dışa dönüş tekniğinde sapma yaparak daha dar açılı bir dönüş sergilemesi ile daha doğrusal bir hızlanma ile zaman kazanmaya yönelik bir sürüş tekniği gerçekleştirmesine denir. Daha yavaş giriş ancak daha hızlı çıkış mantığına dayalı bir dönüş biçimidir.
Zaman kazanmak konusunda daha etkili bir yöntem olan Geç Apex yöntemi virajlarda araba sollamaya da olanak verir. Bu yöntem çok hızlı araçlarda zaman kazanmaya yararken daha yavaş araçlarda zaman kaybına neden olur.
araba yarışı izlerken hep arabaların gücüne pilotların yeteneklerine bakardım ama yol durumuda iyi bir sürüş gerççekleştirmekte önemliymiş