Araç tasarımlarına baktığımızda yaygın bir araba terimi olarak Body-on-frame (şasi üzerine gövde) yapısı gözümüze çarpar. Body-on-frame, aracın gövdesinin güç aktarım mekanizmasını taşıyan bir şasiye monte edilmesidir. Bu terim araç şasi tasarım ve yerleşim şekillerine atıfta bulunur. Body-on-frame özellikle SUV ve kamyon segmentlerinde araçların tarzı ve performansı üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir.
Body-On-Frame Nedir?
Başlangıçtan başlamak için çerçeveyi aracın omurgası olarak düşünün. Diğer her şeyin bağlı olduğu sağlam temeldir. Örneğin motoru ve aktarma organlarını taşır.
İlk otomobiller, daha sonra tekerleklerin takıldığı yatay bir merdivene benzeyen basit bir çerçeve kullandı. Daha sonra geniş bir oturma kabini veya gövde, yatay çerçevenin üstüne oturur. En basit haliyle, bu tasarım fikri bugün hala geçerli.
Günümüzde modern çerçeveler açıkça daha karmaşık hale geldi. Zamanla, üretimdeki gelişmeler meydana geldikçe, çoğu binek otomobili (ve hatta birçok SUV) bu araç şasi stilinden uzaklaştı. Bununla birlikte, Body-on-frame tasarımını hala koruyan ve uygulayan çok sayıda SUV var.
Tasarımın Avantajları
Azalan popülaritesine rağmen, Body-on-Frame yapısı, yekpare (Unibody) ve diğer şasi yapılarına göre bazı avantajlara sahiptir. Birincisi, şasi üstü araçlar, bükülme kuvvetlerine daha iyi dayanabildikleri için daha iyi arazi araçları olma eğilimindedir. Off-road sürüş, asfalt yollar yerine engebeli arazide sürüş anlamına gelir.
Arazide sürerken, şasi üstü araçlar da kire, çamura, kara ve taşlara karşı daha dayanıklıdır çünkü bunlar tipik olarak yekpare araçlardan daha yükseğe monte edilir. Ayrıca, şasi üstü araçlar, sağlam temelleri ve burulma esnemesine karşı toleransları nedeniyle tek gövdeli araçlara göre daha fazla çekme kapasitesine sahiptir.
Şasi üstü araçların bir başka yararı da yapımı ve onarımının daha ucuz olmasıdır. Gövde ve çerçeve ayrı olduğu için, hasar görürse ikisini birden yerine birini veya diğerini değiştirebilirsiniz. Bu tür hasarlı gövde parçalarının onarılması, tüm araç kabuğundan çok daha ucuzdur ve bu, şasi üstü araçları, polis memurları veya üniforma sürücüleri gibi araçlarda zorlanan kişiler için ideal hale getirir.
Ayrıca şasi üstü araçlar yolda daha az gürültü çıkarır. Bunun nedeni, bağlantı cıvatalarının etrafındaki lastik tamponların şasiyi çerçeveden ayırması ve yolcuları lastiklerin sesinden yalıtmasıdır. Bu yapıya sahip araçların yerden daha yüksek olması, yolda paslanmaya neden olan nemden korur.
Tasarımın Dezavantajları
Faydalarına rağmen şasi üstü araçlar mükemmel olmaktan uzaktır. Örneğin, burulma esnemeleri yol tutuşlarına zarar verir. Genel olarak tek parça araçlardan daha ağırdır, bu da yakıt ekonomisini azaltır. Pek çok şasi üstü aracın yerden yüksekliği ve bunun sonucunda yüksek ağırlık merkezi oluşması sürüşü zorlaştırır.
Şasi üstü araçların önemli bir dezavantajı, burkulma bölgelerinin olmamasıdır. Burkulma bölgeleri, bir çarpışma sırasında kinetik enerjiyi emen araç bölgeleridir, bu nedenle yolcuların güvenliği için enerjiyi absorbe etmez. Araçlardaki burkulma bölgeleri modern otomobillerin önemli bir güvenlik özelliğidir ve düzenli olarak hayat kurtarır.
Ulusal Biyoteknoloji Bilgi Merkezi çalışmasına göre, Body-on-frame tasarımlı SUV’lerde oluşan kazalarda ölme olasılığı, tek gövdeli SUV’lerdeki kazalara göre daha yüksektir. Son olarak, şasi üstü araçlar arazi sürüşü için daha iyi olsalar da, bazen normal yollarda daha zorlu bir sürüş sağlarlar.
Araç gövde yapıları ile alakalı “Monokok Şasi” yazısını okuyabilirsiniz
Faydalı bir içerik olmuş, avantajları ve dezavantajlarını bilmiyordum