Dizel otomobiller her ne kadar global düzeyde tercih edilmiyor olsalar bile ülkemizde hala popülerliklerini koruyorlar. Geneli turbo besleme kullanan dizel içten yanmalı motorlar dizel çevrimi ile çalışmaktalar. Yakıtın silindir içine emme manifoldu ile değil enjektörler ile aktarıldığı dizel çevriminde yine ateşleme için buji kullanılmıyor. Onun yerine yakıt yüksek basınç altında püskürtülüp ateşlenmesi sağlanıyor. Dizel motorlarda bir yakıt enjeksiyon sistemi olan common rail sistemi kullanılır. Bu sistem geleneksel yakıt püskürtücülerine kıyasla 60% daha yüksek basınç ile yakıtı püskürtür. Gelin birlikte common rail yakıt püskürtme sistemine ve detaylarına bakalım.
Common Rail Nedir?
Common rail ortak boru anlamına gelir. Dizel motorlarda kullanılan bir yakıt enjeksiyon sistemidir. Sistem üzerinde bulunan pompalar ile yakıt yüksek basınç altında ortak bir boru üzerinden silindirlere enjektörler vasıtası ile püskürtülür. Bu pompalardan bir tanesi yakıtı yakıt deposundan çekerken bir tanesi ise basınç seviyesini 1500-1700 bar civarına getirmekle yükümlüdür. Bu sistem doğrudan otomobilin ECU suna bağlıdır ve elektronik bir şekilde kontrol edilir. Bu sayede yakıt deposundan çekilen ve püskürtülen yakıt miktarı ECU tarafından ayarlanır.
Avantajları Nelerdir?
Yakıt püskürtülmesi ECU tarafından kontrol edildiği için, yakıt tüketimi daha optimal düzeyde oluyor. Üstelik ECU sayesinde turbolu motorlardan daha fazla verim almak mümkün. Sistem üzerinde barındırdığı sensörler ile sürücüyü herhangi bir sorun olduğunda uyarabiliyor. Ayrıca dizel otomobillerin emisyon standartlarına uymasının en büyük sebebi ortak boru üzerinden püskürtülen yakıtın ECU tarafından kontrol edilebilmesidir. Ayrıca gaz tepkilerine göre püskürtülen yakıt miktarı ayarlanabilir hale gelmektedir.
Common Rail Teknolojileri
Common rail teknolojisinin yaratıcısı FIAT markasıdır. Ancak dizel otomobil denince ilk akla gelen firma FIAT değil TDI motorlar üreten Volkswagen firmasıdır. Sistem üzerinde yaptıkları değişiklikler ile dizel motorları günümüzdeki hale getiren firma, başarılı pazarlama stratejisi ile dizel motor denince akla gelen marka olmayı başarmıştır. Dizel otomobillerin arkalarında bulunan CRDI, TDI, CDTI, D4D ve Multijet gibi isimler kullandıkları common rail teknolojilerini ifade eder. Temelde benzer prensiple çalışan bu teknolojiler, her firmanın kendi yorumu ile harmanlanmışlardır.