Günümüz şartlarında benzinli araçların birçoğu turbo beslemeli olarak üretilmektedir. Ancak geçmişe baktığımızda benzinli araçların büyük bir çoğunluğu atmosferik motora sahiptir. Turbo beslemeli motorlarda sadece bir yazılım ile güç artışı elde edilebilirken, atmosferik motorlu araçlarda güç artışı için çok daha fazla işlem gerekiyor. Bu yazımızda atmosferik motorları güçlendirmek için yapılan Dereceli Eksantrik uygulamasından bahsedeceğiz. Kamların standarta göre daha yüksek olduğu bu sebeple performans isteyenlerin tercih ettiği mile dereceli eksantrik mili denir.
Eksantrik mili Nedir?
Emme ve Egzoz görevlerini yapan subapların açma kapama zamanlamalarını düzenleyen parçadır başka bir ismi Kam Milidir. Krank miline aracın motor tipine göre triger kayışı veya zinciriyle bağlı olan bu parça krank milinin devrine göre paralel olarak çalışır. Sente adı verilen krank mili ve eksantrik mili arasındaki uyum da motorun sağlıklı olarak çalışmasını sağlar. Eksantrik milleri Döküm yöntemi ile karbon-çelik veya çelik alaşımlardan üretilir. Eksantrik mili sayısı motorun üretildiği teknolojiyi gösterir. Eski tip motorlar genelde tek eksantrik ve silindir başına 2 subaptan oluşurken daha yeni tip motorlar üstten çift eksantrikli silindir başına 4 subap düşen motorlardır.
Dereceli Eksantrik Nedir? Ne İşe Yarar?
Motor gücünü artırmanın bir yolu, standart kamlardan daha yüksek dereceli bir eksantrik mili takmaktır. Milin görevi, emme ve egzoz valflerini kontrol etmektir. En eski ve etkili yollardan biri olan eksantrik mili modifikasyonu sonucunda güç % 35’e kadar çıkarılabilmektedir. dereceli eksantrik, valfi daha uzun süre açıp kapatabilir, böylece yanma odasına birim zamanda daha fazla yakıt ve hava girebilir. Bu nedenle daha fazla yanma meydana gelir. Bu daha fazla güç demektir. Tork veya güç, milin üzerindeki kamın açısından etkilenecektir. Sivri eksantrik milleri, valfi önceden açarak torku artırırken, geniş tepeli kamlar gücü artırabilir.
Dereceli eksantrik milleri, motor rölanti çalışma devrini de artırabilir. Ancak, bunu yapmak stabil olmayan motor rölantisine sebep olabilir. Stabil modifikasyonlar yapabilmek için, valfin hareketini sağlayan eksantrik milinin dışında diğer mekanik ve elektronik parçaların geliştirilmesi de gerekir; valfler, valf yayları, eksantrik mili kasnakları, beyin programları, ateşleme sistemleri…
Dereceli Eksantrik Hangi Araçlarda Kullanılır?
Dereceli eksantrik mili, zamanlamalı kam mili kullanılmayan her türlü araçta kullanılabilir. Genelde yarış araçlarında kullanılan dereceli eksantrik mili ile araç, üst devirlerde iyi ve performanslı çalışırken rolanti ve alt devirlerde çiğ yakar ve verimsizdir.
Eksantrik mili ne kadar?
Eksantrik mili fiyatları marka ve modele göre oldukça değişken ve farklıdır. Örnek verecek olursak Tofaş marka 1.6 motorun eksantrik mili ortlama 300 ₺ iken özellikle yeni ve değişken zamanlı eksantrik miline sahip araçların milleri 4.000 ₺ civarındadır.
LIFT : Lift, eksantrik milinin supapları ne kadar bastırdığını gösteren değerdir.
DURATION : Subapın yatağından çıktığı zamanki derece ölçümüdür.
OVERLAP : emme ve egzoz subaplarının aynı anda açık olduğu sürenin derecesidir. emme eksantrik milinin açılış numarası egzoz eksantrik milinin kapanış numarasına eklenerek hesaplanır.
POWER BAND : Güç Devri anlamına gelir. Eksantriğin gücünü en iyi verebildiği devir bandıdır.