Son zamanlarda artarda açıklanan gelecekteki dizel araçlara uygulanacak ambargolar ile beraber tekrar gündeme gelen bir durum dizel yakıtın varlığı. Sürücülerin daha az yakması sebebiyle tercih ettikleri dizel yakıt neden normal şekilde kullanımına devam edilmiyor ? Genel olarak dizel araçların dezavantajları nelerdir ?
Dizel Yakıt Nedir ?
Ham petrolün damıtılması sırasında 200-300 °C kaynama aralığında alınan üçüncü ana ürün motorindir. Motorin dizel motoru yakıtıdır. Dizel yakıt genel olarak, giriş havası karışımının sıkıştırılması ve ardından yakıtın enjeksiyonu sonucu yakıt ateşlemesi ile dizel motorlarda kullanılan her türlü sıvı yakıttır. Dizel motorlar, daha yüksek termodinamik verimi ile ve dolayısıyla yakıt verimliliğinin bir sonucu olarak geniş kullanım alanı bulmuştur. Benzinli motorlarda olduğu gibi hava beslemeleri kısılmadığından, verimlilikleri hala çok daha yüksek görülmektedir. Bu durum yine de dizel araçların dezavantajları olduğu gerçeğini örtemez.
1892 yılında Rudolf Diesel tarafından geliştirilen dizel sistem yanma ısısını mekanik güce çevirmek için çok iddialı bir alternatifti. Benzinden daha zor tutuşur, daha yüksek kaynama noktasına sahiptir ve buharlaşma eğilimi çok daha düşüktür. Benzine göre daha yağlıdır. Altın sarı renkte satışa hazır halde sunulur. Temas ettiği yüzeyde yağlılık oluşturur. En temelinde sıkıştırma konusundaki verimliliği yer almaktadır. Aslında aynı sıkıştırma oranlarında benzin daha verimliyken benzin o oranda sıkıştırılamamaktadır. Bu sebeple motorin daha verimli bir halde görünmektedir.
Dizel Araçların Dezavantajları
- Benzinli araçlara göre hem alırken daha pahalı, hem de bakım masrafları daha yüksek. Uzmanlar bu yüzden yılda 30-35 bin kilometrenin altında yol yapanlara almalarını önermiyor. Çünkü masrafını çıkaracak kadar kar ettirmiyor.
- Benzinli araca göre dizel araçlarda yağ değişimi daha fazla. Dizel araçlarda 7 bin 500 veya 10 bin kilometrelerde yağ değişiminin mutlaka yapılması gerekiyor. Benzinli araçlarda ise 15 bin ve 20 bin kilometrelerde yapılıyor.
- Dizel araç sahiplerinin euro dizel yerine kükürt oranı yüksek olan motorini kullanmaları halinde pompa ve enjektörlerinin kısa sürede kullanılmaz hale geldiği de bir gerçek.
- Diğer taraftan garanti kapsamı dışında olan pompa ve enjektör arızaları benzinli araçların çıkaracağı masrafın yaklaşık 3-4 katı daha pahalı olabilmektedir.
- Sonuçta ilk başta ’biraz fazla para verip yakıtta bunu telafi ederim’ diyenler, aracın garantisi bittikten sonra olası arızalarda yapacakları masrafları düşünürlerse zararlı çıkabilirler. Bu nedenle dizel araç satın almadan önce reel maliyet hesaplamasının çok iyi yapılması gerekiyor.
Ancak tabiki bunlar kişisel tercih meseleleri, dizel yakıtın yasaklanmasındaki ana sebep insan sağlığına ve çevreye ciddi zararları olması. Hava kirliliğinden insanlarda kanser oluşumuna sebep olmasına kadar birçok noktada ciddi olumsuz etkileri vardır. Bu sebeple de önümüzdeki 10-15 yıl içerisinde komple fosil yakıtlı araçların tedavülden kalkması bekleniyor. Ki bence dizel araçların dezavantajları arasında en önemlisi de budur.
