80 Milyonu aşkın nüfusu olan bir ülkede şüphesiz park yeri bulmak da en az trafik sıkışıklığı kadar büyük bir sorun. Gün içerisinde hepimiz zamanla yarışıyoruz, bir yerlere yetişmeye çalışıyoruz. Fakat bu süreçte park yeri ararken harcanacak zamanları hep göz ardı ederek planlarımıza eklemiyoruz. Bu durumda hedef noktamıza rötarlı bir şekilde ulaşmamıza yol açıyor.
Park yeri nedeniyle bir buluşmaya geç kalmak…
Park yeri ararken kaybedilen zaman, söz verdiğimiz buluşma saatini kaçırıp eşimize dostumuza ve hatta bazen potansiyel müşteri ya da patronlarımıza karşı mahcup olmamıza neden oluyor. Bunun dışında sıcak hava şartları da hemen her sürücü üzerinde baskı oluşturup sabır sorunlarına yol açıyor. Çoğunluğu Boston Üniversitesi Fizik Departmanı tarafından yapılan bu araştırma, park yeri arayan sürücüleri aşağıdaki gibi 3 sınıfa ayırıyor:
- Uysal sürücü profili (Meek Profile)
- Kurnaz sürücü profili (Prudent Profile)
- Umutlu sürücü profili (Optimistic Profile)
Siz Hangi Sürücü Profiline Giriyorsunuz?
Araştırmaya ilişkin ön bilgiler şu şekilde: Art arda gelen araçların zaman faktöründen dolayı, aynı noktaya park etme konusunda bir rekabetin olmadığı ortam varsayılıyor. Hali hazırda park edilmiş araçların sayıları da park stratejisinden bağımsız fakat mekân seçimleri bahsi geçen 3 park stratejisine bağlıdır. Bu sayılar Poisson dağılımına uygun ve ortalaması λ’dır.
Uysal stratejide, otopark alanına gelen her yeni araç en uzaktaki park edilmiş arabanın arkasına park ediyor. Park yerindeki araç sayısı düşük olduğunda kabul edilebilir bir seçenek olsa da çok sayıda aracın bulunduğu bir yerde gülünç bir strateji oluyor. Çünkü araç sayısı çoğaldıkça hedeften uzaklaşılmış oluyor. Bir diğer perspektiften bakacak olursak. Kurnaz ve umutlu sürücülerin çoğunluğu oluşturdukları bir mekânda uysal sürücülere bir veli nimet gözüyle bakılıyor. Çünkü onlar araçlarını en uzak yere park ederek trafiği önlüyorlar.
Fakat açıkça söylemek gerekir ki, kurnaz ve umutlu sürücü tipleri şüphesiz ki daha pratiktir. Umutlu sürücü hedefe en yakın park yerini bulmak isteyen kişidir. Fakat oldukça bu riskli bir stratejidir. Çünkü bu sürücü profili hedefine kadar gider ve eğer orada uygun bir park yeri bulamazsa tersine bir tarama yaparak ilk gördüğü yere park eder. Bu süreçte hedefine kilitlenmiş olan bu sürücü, hedefe giderken rastladığı ve görmezden geldiği boş park yerlerini, geriye doğru tarama esnasında bıraktığı gibi bulamayabilir.
Kurnaz sürücü modelinde, sürücü aynı derecede güvene sahip değildir. Ancak hedefe en uzak park edilmiş arabadan daha yakın olan açık bir nokta olmasını umar. Özellikle, kurnaz sürücü ilk boşluğun sol ucuna yani hedefe en yakın kısmına park eder.
Park Yeri Stratejisinde Umutlu Profil Mi? Yoksa Kurnaz Olan Mı?
Uysal stratejinin kullanışsız olduğu ile ilgili hepimiz hemfikir olduğumuza göre, elimizdeki ihtimaller ikiye indi. Umutlu profil mi? Yoksa kurnaz olan mı? Bu konudaki karşılaştırmayı nicel olarak yapabilmek için elimizde park yeri maliyeti hakkında birtakım veriler olmalı. Burada maliyetten kastımız, parasal bir maliyet değil. Burada maliyetten kastımız, park yerinden hedefe olan yürüyüş mesafesi ile park yeri bulmak için harcanan süredir. Ve başarılı park, doğal olarak bu parametre olabildiğince küçük tutan olacaktır. Yürüyüş hızı ile park yeri arayan araç hızının eşit olduğunu varsayan Boston Üniversitesi’nin analizlerine göre, çoğu zaman kurnaz stil çok daha karlı olanıdır. Kurnaz sürücü profilinin aksine, umutlu olan sürücülerin hedeflerine en yakın noktaya park etme ihtimalleri vardır. Ancak bu riski almak size çoğu zaman daha pahalıya mal olabilir. Seçim sizin.
Tabi Ki Bu Sınırlı Profiller Sizi Tanımlamıyor Olabilir
Santa Fe ve Boston Üniversitesi’nden P L Krapivsky ve S Redner J. Stat. Mech. (2019) tarafından yapılan bu çalışma yalnızca bazı parametreler dikkate alınarak yapılmıştır. Sürücülerin anlık ruh halleri, dikkat dağınıklıkları ya da iki araçlık park yerine tek aracını park ederek iki yeri birden işgal eden sürücüler göz ardı edilmiştir.
arabam.com ekibi olarak park yeri ararken sizlere şans diliyor ve özellikle bu yaz günlerinde gölgenin her zaman sizin aracınızın üzerine düşmesini temenni ederek iyi günler diliyoruz.
Kaynak: P L Krapivsky and S Redner J. Stat. Mech. (2019) 093404