Artan vergilendirmeler ve emisyon yasaları ile birlikte, düşük hacimli turbo beslemeli motorları ülkemizde kullanmaktayız. Hem sundukları yüksek güç hem de vaat ettikleri düşük yakıt tüketimleri ile oldukça popülerler. Ancak bu durum zaman zaman kullanıcılara can sıkıcı tecrübeler kazandırabiliyor.
LSPI açılımı Low Speed Pre Ignition olan ateşleme zamanının turbo benzinli modellerde bujiden bağımsız olarak silindir yüzeyinde gerçekleşmesine deniyor. Gelin LSPI yani türkçesi düşük devirdeki erken ateşleme olan anlık vuruntu sorununu beraber inceleyelim ve ardındaki sebeplere bakalım.
Neden Düşük Hacimli Turbo Benzinli Motorlar Kullanılıyor ?
Bu sorunun cevabı oldukça basit. Artan motor vergilendirmeleri ve sıkılaşan çevre denetimleri, otomotiv üreticilerine emisyon azaltmaları için baskı yapıyor. İstenen emisyonu sağlayamayan otomobiller üretildikleri adet başına bağlı oldukları firmaya ciddi masraflar çıkartabiliyor. Örneğin dizel skandalından sonra Volkswagen, sorunun çözümüne 1.1 milyar dolarlık bütçe ayırmıştı. Bunun yanı sıra, sundukları düşük yakıt tüketimi ve uzun menzilleri ile oldukça tercih ediliyorlar.
LSPI Nedir ?
Turbo benzinli motorlarda ateşleme buji tarafından yapılır. Silindirin küçük hacmi sebebi ile yakıtı yandan yerine üst çaprazdan alan silindir, ateşleme sonrası pistonu aşağı gönderir. Ancak eğer otomobil kullanıcısı motor devri çok düşükken gaza ani bir şekilde yüklenir ise, silindire yollanan yakıtın bir kısmı silindir duvarına yapışır ve bujiden bağımsız ikinci bir ateşleme gerçekleşir. Gerçekleşen ikinci ateşleme pistonun yukarı hareketine karşılık zıt yönde bir itmeye sebep olur, pistonu ve silindir duvarlarını zorlar. Uzun vadede motora zarar veren LSPI, piston segman değişimlerine kadar giden malzeme olarak ucuz ancak işçilik olarak yüksek masraflara yol açar.
LSPI Sorunu Nasıl Çözülür ?
Otomobil üreticileri bu soruna tam olarak bir sorun gözüyle bakmamakla beraber değişimlerin bazıları garanti ve iyi niyet garantisi kapsamında gerçekleştirilmektedir. Kullanıcı hatası olarak görülen sorun için firmalar gerekli aksiyonu sağlamıştır. Opel şikayetlerin artması üzerine 1.4 hacimli 150 beygir güç üreten motorlu Astra modellerini garanti kapsamında tamire sokmuştur. Düşük kilometrelerde karşılaşılan bu sorun Opel kullanıcılarını hırpalamış, araçlarından soğutmuştur. Benzer bir sorun Volkswagen’in 1.4 litrelik 160 beygir güç sunan Scirocco ve CC modellerinde de yaşanmış olup çözüm olarak sorunlu modeller üretimden kaldırılmıştır. Çözüm olarak uygun standartlara sahip motor yağı kullanımı ve hızlanılmak istendiğinde vitesin düşürülüp, devirin yükseltilmesi istenmiştir. Aynı zamanda uygun yazılım desteği sağlanmıştır.
Asıl Sorun Nerede Başlıyor ?
LSPI sorunu her ne kadar hızlanılmak istendiğinde vites küçültülmesi ile aşılabilecek bir sorun olarak görülse bile, otomatik vitesli araç kullanıcılarını rahatsız eden bir çözüm önerisi sunuyor. Zira kullanıcılar vites topuzuna dokunmamak için ekstra para veriyor ancak pedalın yetmediği durumlarda vitese müdahale etmek zorunda kalıyorlar. Buda başlangıçta otomobile ödenen ek masrafı anlamsız kılıyor.