Gün geçmiyor ki içten yanmalı motorların verimliliği arttırılmaya çalışılmasın. Egzoz emisyonlarının düşürülmeye çalışıldığı, yakıt tüketiminin ve fosil yakıtlara olan ihtiyacın azaltıldığı bir çağda yaşıyoruz artık. Ancak uzunca bir süre daha içten yanmalı motorlarla beraber yaşamak durumundayız. Atmosferik motorların verimini arttırmaya yönelik çalışmalar ile motor bloklarına eklenen turbo ve kompresör tipi mekanik parçalar, motor içine alınan havanın sıkıştırılarak yoğun bir şekilde silindirin içerisine iletilmesini sağlıyor. Bu sayede yoğun havadaki oksijen molekülleri daha verimli bir yanma gerçekleştirebiliyor. Verimli yanma sonucunda hem düşük yakıt tüketimi hem de az miktarda zararlı yan ürün ortaya çıkmakta. Daha sonra bu havanın egzoz supaplarından atılıp turbo milini çevirmesiyle beraber aşırı besleme ortaya çıkıyor. Ancak egzoz gazlarının turbo fanını verimli halde döndürebilmesi için belirli bir kinetik enerjiye ihtiyaçları var. Bu verimli dönmenin sağlanabilmesi için alt devirlerde küçük üst devirlerde büyük bir turbo gibi davranan bir turbo modeline ihtiyacımız var. VGT adı verilen değişken geometrili turbolar tam da burada devreye giriyor.
VGT Nedir?
VGT “Variable Geometry Turbocharger” anlamına gelen türkçesi değişken geometrili turbo olan bir aşırı besleme tipidir. Turbonun özel bir çeşidi olan VGT, düşük devirlerde egzoz gazlarının küçük fanı döndürmesi ile alt devirlerde canlılık yakalamayı hedefler. Ancak artan devir ile birlikte üste devirlerde yaşanacak performans kaybının önüne geçmek ve minimal hale getirmek için de, üst devirlerde egzoz gazlarının etkisi ile açılan kanatçıklara sahiptir. Bu kanatçıklar üst devirlerde büyük bir fana sahip turbo davranışı sergiler. Bu sayede alt devirlerde turbo gecikmesinden minimum etkilenen motor üst devirlerde de canlılığını korur.
Ne İşe Yarar?
Öncelikle turbolar turbo gecikmesi adı verilen gaz pedalına basıldığında bulunulan devire göre otomobili tepkisiz bırakabilen bir yapıya sahiptir. Bu bir problem değil turbo beslemeli motorların çalışma prensibi ile doğrudan alakalı bir durumdur. Bu yüzden, turbo beslemeli otomobiller turbo basıncının en verimli olduğu devir aralıklarında maksimum tork ve beygir güçlerini verirler. VGT ile otomobillerin alt devirlerde kazandığı tork daha yüksek olur ve bu sayede araç daha rahat bir şekilde ileri atılır.
Hangi Otomobillerde Var?
Hyundai Getz 1.5 CRDI VGT ve Hyundai Accent Era 1.5 CRDI VGT modellerinde bulunan VGT ler bu otomobilleri oldukça performanslı hale getirmişlerdir. Özellikle emniyet güçlerinin Accent Era modelini tercih etmesinin en büyük sebebi budur. Hyundai Getz 1.5 CRDI VGT modeli ise görünüşüne aldanılmazsa eğer dönemine göre hot hatch tarzı bir performans vaat etmektedir. Ancak bu otomobiller yüksek viraj kabiliyetli modeller değillerdir. Bu performansı düz yolda yakalamaktadırlar.