Vites atmak arabanın hareket etmesi için gerekli olan unsurlardan biridir. Vitesi temel düzeyde 1’e tak bir süre sonra 2 ve sonra 3. Düz ve kısa yollarda bu tarz sürüşler yapmak çoğu kişinin yapabileceği bir şeydir.
Peki uzun ve engebeli yollarda aracın hangi viteste olacağını nasıl belirleriz? Detaylar için okumaya devam edin.
Sürücü kursuna ehliyet almak ve iyi bir sürücü olma umuduyla gideriz. Genellikle sınavda benzer sorular sorulur ve sıkı bir çalışma sürecinden sonra yazılı sınavı atlatırız. Sıra gelir uygulamalı sürüş tekniği öğrenmeye. Bu sorunu da sürücü eğitmenimizin bize verdiği teorik bilgileri anlık olarak uygulamaya geçirerek temel seviye de sürüş yeteneği kazanmış oluruz. Peki bu sürüş tekniği bizi uzun yolda veya trafikte ne kadar güvende tutar.
Vites atmak arabayı hissetmek yol durumuna göre devir göstergesini takip etmek ve en verimli yakıt tüketimi doğrultusunda araba kullanmak çok uzun zaman alacaktır. Tecrübe dediğimiz şeyde uzun kazanımlar sonucu oluşur.
Bugünkü yazımızda ehliyet kursunda verilen temel vites atma ve arabayı hareket ettirmenin ötesine geçip uzun yolda viraj, yokuş ve bayır gibi yerlerde vites nasıl atılır arabanın doğru viteste olduğunu nasıl anlarız bunları konuşacağız.
Vites Hangi Durumlarda Atılır ?
Vites atmak için araba da ve yolda dikkat etmemiz gereken noktalar vardır. Örneğin yolun sürekli sonuna bakarak vites konumunuzu ona göre belirleyebilirsiniz veya aracın devir göstergesiyle göz kontağı kurarak da motorun zorlanıp zorlanmadığını anlayabilirsiniz.
Genelde vites atma devri ibre 2000 üzerine çıktıysa gerçekleşir. Bu noktadan sonra aracın motoru zorlanacaktır ve devirsiz araba kullandığınız için yakıt tüketimi artabilir
Motoru Boğmamalısınız
Motor boğmak arabanın bağırması veya motorun gürültülü çalışması anlamına gelir. Bu ses vites konusunda olmanız gereken konumu belirler. Yani bağıran bir motor vites atmanız gerektiğini söyler. Bağırmayan bir motor ise devirin henüz 2000 üzerine çıkmadığını ve gaza bir süre daha basabileceğinizi anlatır. İlk başlarda karıştırabilirsiniz ancak bu sistem kafanızda zamanla oturacaktır.
Vites Nasıl Artırılır?
Vites yolda giderken kademeli bir şekilde devir her 2000’e geldiğinde atılır. Bu bir zorunluluk değildir ancak arabayı hızlı kullanmak istiyorsanız devir göstergesinde ibrenin 3000-4000 devirleri görmesini bekleyebilirsiniz.
Standart bir otomobil kullanımında arabanın kontrollü bir şekilde hızlanmasını istiyorsak devir göstergesi 2000’e geldiği anda vites değiştirmeliyiz. Eğer acemi bir şoförseniz bu konunun sizin için çok daha önemli olduğunu unutmayın.
Araba 1. Viteste kalkar ve hemen sonrasında 2. Vitese takmanız gerekir. Sonrasında yol durumuna ve trafiğe göre 3. vitese takarak 90-100 arasında bir hıza sahip olursunuz. Şehir içinde araba kullanıyorsanız 3.vites, ortalama bir düz yol var ise 4. vitese takabilirsiniz.
Unutulmaması gereken bir nokta var. Vitesin artması her zaman arabanın hızlanması anlamına gelmez. Gaza yüklenmediğiniz ve devir saatini 2000 de gördüğünüz zamanlarda araba devirli kullanıldığı için daha bağırmayan ve hızını kontrol edebileceğiniz bir seviyede olur. Yani kısaca vitesi artırmaktan korkmayın sadece gözünüz gaz dengeniz de ve devir saatinizde olsun. Ama en önemlisi de tabi ki yol durumu.
Yol Durumuna Göre Nasıl Vites Atılır?
Yol durumu aracın hızını etkileyen önemli bir faktör olduğu için değiştiği durumlarda aracın hızı da değişecektir. Arabanın hızının yol durumuna göre değişmesi yolda yavaşlamamak adına vitese müdahale etmeniz gerektiğini gösterir.
Örneğin düz yolda gidiyorsunuz ve yoğun bir şekilde inişli çıkışlı bir yola girdiniz. Bu tür yollar araba kullanırken devir saatinin sürekli değişeceği ve vites atarak devri aracın yavaşlamaması ve çekişten düşmemesi için ihtiyacı olan konuma getirmelisiniz. 4. Vitesle girdiğiniz bir yokuşta arabanın çekişten düşmemesi için gaz yüklemesi yapmanız gerekmektedir. Bu durumlarda araç yüklü olacağı için devir göstergesi 3000’e kadar çıkabilir. Eğer yeterince gaz vermediyseniz araba çekişten düşecek ve yavaşlamaya başlayacaktır. O anda arabanın vites konumunu 3’e getirerek rahatlaması eski çekişini geriye kazanmasını sağlayabilirsiniz.
Bu durumu motorun sesinden de anlayabilirsiniz. 4. Viteste yokuş çıkarken araba yavaşlıyor ve motor bağırıyorsa gösterge paneline bile bakmadan bir şeylerin ters gittiğini anlayabilirsiniz. Aynı şekilde burada da vites 3’e takılır ve araç hız kaybetmeden yoluna devam eder.
Vites Artırmak Neden Gereklidir?
Vites değiştirmek aracın hızını artırması için gerekli bir durumdur. Sürekli düşük hızlarda gitmek bir arabadan beklenilmeyen bir şey olduğu için vites kullanarak arabanın hızını artırmalıyız. Bunu da vites geçiş esnasında motor ile şanzımanın bağlantısını kesen debriyaj yardımıyla yaparız. Debriyaja her bastığımız da bu iki bağlantı kesilir ve aracın gitmek istediği vitesteki dişliye devrin geçmesi için zaman tanınır. Vites dişliye oturduğu anda araba şanzıman ile bağlantısını geri kazanır ve hızını kesmeden yoluna devam eder.
Yüksek Hızlarda Vites Nasıl Düşürülür?
Yüksek hızlarda giderken doğru bir şekilde devir düşürüp aracı yavaşlatmak acemi sürücüler için biraz zor olabilir. Bunun için kendinizi alıştırır nitelikte küçük antrenmanlar yapmanız gerekir. Örneğin düşük hızlarda seyrederken fren debriyaj yapıp yavaşlarken vitesi bir tık düşürüyoruz. Refleks haline gelene kadar bu çalışmayı yapmanız yüksek hızlarda aracı yavaşlatmak adına yararlı bir çalışma olacaktır.
Beyninizin devir düşürmek veya yükseltmek için gerekli olan refleksi göstermesi için bu çalışmayı bir süre yapmanı gerekiyor. Bu durum kafanızda refleks haline geldiği zaman aracın hızına göre debriyaj fren yaparak vites küçültme işlemini gerçekleştirebilirsiniz. İlk başlarda deviri araba etkin bir şekilde yavaşlamadan bir anda düşürmeniz aramanın öne doğru yığılmasına neden olabilir. Bu da hakimiyeti kaybetmeniz açısından tehlikeli durumlar doğurabilir. Dolayısıyla vitese etkin bir şekilde yani aracın yavaşlamasına yönelik ciddi ama ani olmayan bir basın. Uygularsanız araba zaten gü.ten düşecektir ve vites düşürmeniz gerektiğini size hissettirecektir.
Devirmek düşürmek virajlarda ve yokuşlarda da yapmanız gereken şeylerden biridir. Yüksek hızlarda viraja girmeniz aracı savurabilir. Yokuşlarda da yukarı da anlattığımız gibi araç çekişten düşerse devir düşürmek zorunda kalabilirsiniz.
Devir düşürme işlemini yüksek devirde giderken tamamen frenle de yapar ve araba durmaya yakın olduğu zaman vitesi boşa alabiliriz ancak bu durum arabaya zarar vermiş olur. Refleks ve etkin fren debriyaj tekniğini kullanmak aracın hızına göre devir düşürme işlemini gerçekleştirmek adına şanzıman sağlığı açısından daha iyi olacaktır.