Formula 1 Avusturya GP Pist Özellikleri ve Tarihi
Hafta sonu gerçekleştirilecek olan Avusturya GP yaklaşmışken, biz de Avusturya GP pist özellikleri ve tarihinden bahsedelim dedik. Geçtiğimiz hafta da Avusturya da Red Bull Ring pistinde bir yarış gerçekleştirilmişti. Üst üste ikinci hafta bu piste konuk olacağız. Formula 1 takviminin, geçişlere izin veren yapısı ile, sevilen pistlerinden biri Red Bull Ring. Pist konum olarak Avusturya’nın Styria bölgesinde, Speilberg şehrinde bulunuyor. Oldukça kısa bir pist olan Red Bull Ring’de, 1 ve 3. sektörler, genellikle düzlüklere sahip oluşu ile, birbirine benzer özellikler taşırken, 2. sektör biraz daha farklı bir yapıda. Bu piste, farklı bir pist düzeninde de olsa, düzenlenen ilk Avusturya GP 1970 yılında. Devam eden yıllarda ise 2 ara ve 2 farklı isimle birlikte tekrar yarışlar düzenlenmeye devam etti. Red Bull Ring adını aldığında ise 2014 yılından beri Formula 1 Avusturya GP yarışları burada düzenleniyor.
Pist, 40.000 kişilik seyirci kapasitesine sahip. Uzunluğu ise 4.318km. Bu mesafe Red Bull Ring’in, birkaç metre daha kısa pistlerden sonra, takvimin en kısa beşinci pisti olarak konumlanmasını sağlıyor. Toplamda sadece 10 viraja sahip olan pistte, pilotlar bir yarış süresince 71 tur atıyorlar. Böylece totalde kat edilen mesafe 306.452km olarak karşımıza çıkıyor. Burada bir yarışta atılan en hızlı tura sahip isim ise Carlos Sainz. İspanyol pilot, geçtiğimiz sezon yarıştığı McLaren ile, burada 1:05.619’luk bir tur atmış ve pistin en hızlısı olmuştu.
Avusturya GP Pist Özellikleri
Red Bull Ring sürmeyi keyifli ve hızlı bir pist. Yaklaşık 65-70 saniye arasında tamamlanan pistte sınırları zorlamak şart. Pist oldukça kısa olduğu için zaman kazanacak alanlar da azalıyor. Bu sebeple her virajda sınırları olabildiğince zorlamak gerekiyor. Takvimin en uzun düzlüklerine sahip olmasa da 3 tarafı düzlüklerle çevirili diyebiliriz bura için. Bu sebeple çekiş gücünü olabildiğince maksimize etmek, yere basma gücünü azaltmak ve düzlüklerde kuvvetli bir motora sahip olmak kritik noktalar. Ayrıca önden kaymayı engelleyebilmek için, iyi bir ön kanada ve araç dengesine ihtiyaç var.
Pistte 3 farklı DRS bölgesi bulunuyor. Ancak hepsinde geçiş yapabilmek mümkün değil. 3.viraj geçişler için ilk akla gelen yer olsa da; bir başka DRS düzlüğü olan 4 viraj öncesi de daha yetenek gerektiren ve güzel geçişler izlememizi sağlayabiliyor. Bunun dışında bir virajda geçiş yapabilmek ise oldukça zor. İlk virajdaki DRS bölgesi geçiş yapılmasının çok zor olmasının sebebi ise bu virajın oldukça hızlı olması. Pilotlar çok sınırlı fren kullanımı ile burayı dönebiliyorlar. Ancak, geçiş yapmak zor olsa da bu viraj sınırdan bir viraj değil. Bu pistte hızlı bir tur atabilmenin kilit noktalarından biri ilk viraj. DRS de kullanılan düzlüğe maksimum hız taşıyabilmek için buradan kuvvetli bir çekiş yakalayarak çıkmak şart.
İlk viraj sonrasında pilotların sorun yaşama ihtimali olan diğer virajlara bakacak olursak; karşımıza 4, 9 ve 10. virajlar çıkıyor. 4. viraj önden ve arkadan kaymanın yaşanabildiği, zaman kazanmak için pilotların kerbden biraz taşması durumunda, çakıl havuzuna temas eden sol arka teker sebebiyle spin atabileceği tehlikeli bir bölge. Bunun dışında 9 ve 10.virajlada böyle bir risk yok. Ancak hem hızlı virajlar olmaları, hem de pilotların sınırları olabildiğince zorlamaları nedeniyle, araçların dört lastiği birden kerblerin dışına çıkabiliyor. Bu durumda da FIA Yarış Kontrol, zaman turlarını siliyor. Bu iki virajda dışarı çıkması sebebiyle turu silinen çok fazla pilot gördük.
Pistte Bir Tur Atalım
Son viraj sonrası, DRS açık şekilde start düzlüğünden tura başlıyoruz. Hafif bir tırmanışın ardından bizi keskin bir sağ viraj bekliyor. Yarış çizgisini kaçırmamak önemli, aksi takdirde araç sola çekebilir ve sosis kerbler canımızı sıkabilir. Viraj çıkışında tekrar DRS’yi açıyoruz ve hafif sola doğru eğimli (2.viraj) kısmı tam gaz geçtikten sonra ilk sektörü bitiriyoruz ve bizi pistin en yavaş virajı karşılıyor.
90 dereceden bile daha dar bir açıya sahip olan 3.virajda fren noktası çok az kaçırmak bile turu berbat etmek için sebep olabilir. Sağa doğru bu sert ve yavaş virajı döndükten sonra bir kez daha DRS açıyoruz. Kısa bir düzlükte gazlayarak 4.viraja ulaşıyoruz. Bu virajın önden kaymaya fazla meyilli olması işleri zorlaştırıyor. Ancak girişte ve çıkışta kerbleri sınırda kullanacağımız bir yarış çizgisini belirleyerek durumu kontrol ediyoruz. 5.viraj, bir önceki virajın çıkışıyla bağlanan eğimli bir gazlama bölgesi. Burayı geçtikten sonra pistin ilk sol virajı olan 6.virajda sadece vites küçültüyoruz. Viraj çıkışında sağ taraf fazla taşmamak çakıllarla temas edip zaman kaybetmemek için kritik. Burayı geçince 2. sektörü tamamlamış olduk.
3. sektöre sola doğru 7.viraj ile başlıyoruz. Yüksek hızdaki bu virajın çıkışında sağa 8.viraj var. 7.virajın ortasında gaza yüklendiğimiz andan 9.viraja kadar gaz kesmek yok. 9 virajda ise gazdan ayağı çekiyoruz; iç kerbü olabildiğince çok, dış kerbde ise sağ lastiklerimiz dışarı çıkmaya kadar kullanıyoruz. Ardından benzer bir yaklaşımla 10.virajı alıp DRS’yi açarak start düzlüğüne tekrar çıkıyoruz ve turu tamamlıyoruz.
Pist Tarihi
Österreichring
Pistin çok yakınında bulunan ve ilk Avusturya GP’lerinin düzenlendiği Zeltweg Havaalanı (Zeltweg Air Base) pistinin yerini almak için 1969 yılında inşa edildi. Spielberg dağlarında inşa edilen pist, 1970 yılından 1987 yılına kadar, şu ankinden çok daha farklı bir düzende, Österreichring adı ile Avusturya GP’sine ev sahipliği yaptı.
A1-Ring
Ancak özellikle 1990’ların ortasında pistte güvenlik endişeleri üst seviyeye ulaştı. Bu nedenle 1995-1996 yıllarında pist aynı yerde yeniden inşa edildi. Güncel tasarımı yapan isim, birçok pistin tasarımına sahip, Hermann Tilke oldu. Pistin uzunluğu yaklaşık 1,5 kilometre kısaltıldı. Pistte yapılan inşaatın büyük kısmını telekominikasyon firması A1 finanse ettiği için pistin adı A1-Ring olarak değiştirildi. Sonrasında pist yeniden kullanıma açıldı ve 1997-2003 döneminde yeniden Formula 1’e ev sahipliği yapmaya başladı. Ayrıca birkaç DTM yarışı ve MotoGP ev sahipliği de yaptı. 2004 yılına gelindiğinde ise pistin tribünleri ve padok bölümü yıkıldı. Böylece pist kullanılamaz hala geldi.
Red Bull Ring
2005 yılında Red Bull burayı almak için ortaklar aradı. Ancak pist haklarına sahip isimlerin burayı değerlendirmek istememesi nedeniyle işler çıkmaza girdi. Red Bull ise burayı bir test alanı olarak kullanmak istiyordu. 2006 yılında Avusturyalı yarış pilotu Alexander Wurz pisti alıp yenileyeceğini iddia etse de bu gerçekleşmedi. 2007 yılında Red Bull, KTM, Volkswagen ve Manga International’in ortak şekilde pisti devralması durumu da VW görüşmelerden çekilince iptal oldu.
2008 yılına gelindiğinde ise Red Bull hakları alarak 70 milyon Euro’luk maliyeti olan inşaata başladı. Yapılan değişiklikler sonrası seriler yavaş yavaş buraya gelmeyi düşünürken 2011 yılında DTM, Red Bull Ring’e adım atan ilk seri oldu. 2011 yılında buraya gelen diğer seri Formula 2 oldu. 2013 yılında ise Red Bull pistin Formula 1’e uygun olduğunu söyledi ve FIA ile görüşmelere başladı. 22 Haziran 2014’te uzun yılların ardından Formula 1, Speilberg’e Avusturya GP’sine bu kez pistin adı Red Bul Ring iken döndü. 2016 yılında ise 19 yıl aranın ardından MotoGP buraya dönen diğer önemli seri oldu.
Geçmiş Şampiyonlar
Avusturya GP’si adı ile düzenlenen yarışlarda podyumun birincilik basamağına en çok çıkan isimler; 3 kez ile Alain Prost ve Jo Siffert. Bu iki ismi 2 galibiyetli 7 isim takip ediyor. O isimler; Ronnie Peterson, Alan Jones, Mika Hakkinen, Michael Schumacher, Nico Rosberg, Max Verstappen ve Valtteri Bottas. Takımlarda ise McLaren ve Ferrari 6 kez burada kazanan takımlar. Bu iki takımı hepsi turbo hybrid dönemde (2014-günümüz) olmak üzere 5 galibiyetle Mercedes takip ediyor. Ardından 4 galibiyetle Lotus; 3’er galibiyetle Porsche ve Williams; 2’şer galibiyetle Brabham, Renault ve Red Bull geliyor. (Styrian GP adı ile düzenlenen yarışlardaki galibiyetler bu sayılara dahil edilmemiştir.)
Yıllara Göre Yarış Galipleri
*Turkuvaz boyalı yıllarda Formula 1 yarışları yapılmamış ancak Avusturya GP adı ile başka yarışlar düzenlenmiştir.
Yıl | Pilot | Takım | Pist |
1963 | Jack Brabham | Brabham-Climax | Zeltweg Airfield |
1964 | Lorenzo Bandini | Ferrari | |
1965 | Jochen Rindt | Ferrari | |
1966 | Gerhard Mitter / Hans Herrmann | Porsche | |
1967 | Paul Hawkins | Ford | |
1968 | Jo Siffert | Porsche | |
1969 | Jo Siffert / Kurt Ahrens, Jr. | Porsche | Österreichring |
1970 | Jacky Ickx | Ferrari | |
1971 | Jo Siffert | BRM | |
1972 | Emerson Fittipaldi | Lotus-Ford | |
1973 | Ronnie Peterson | Lotus-Ford | |
1974 | Carlos Reutemann | Brabham-Ford | |
1975 | Vittorio Brambilla | March-Ford | |
1976 | John Watson | Penske-Ford | |
1977 | Alan Jones | Shadow-Ford | |
1978 | Ronnie Peterson | Lotus-Ford | |
1979 | Alan Jones | Williams-Ford | |
1980 | Jean-Pierre Jabouille | Renault | |
1981 | Jacques Laffite | Ligier-Matra | |
1982 | Elio de Angelis | Lotus-Ford | |
1983 | Alain Prost | Renault | |
1984 | Niki Lauda | McLaren-TAG | |
1985 | Alain Prost | McLaren-TAG | |
1986 | Alain Prost | McLaren-TAG | |
1987 | Nigel Mansell | Williams-Honda | |
1988-1996 | Yapılmadı | ||
1997 | Jacques Villeneuve | Williams-Renault | A1-Ring |
1998 | Mika Häkkinen | McLaren-Mercedes | |
1999 | Eddie Irvine | Ferrari | |
2000 | Mika Häkkinen | McLaren-Mercedes | |
2001 | David Coulthard | McLaren-Mercedes | |
2002 | Michael Schumacher | Ferrari | |
2003 | Michael Schumacher | Ferrari | |
2004-2013 | Yapılmadı | ||
2014 | Nico Rosberg | Mercedes | Red Bull Ring |
2015 | Nico Rosberg | Mercedes | |
2016 | Lewis Hamilton | Mercedes | |
2017 | Valtteri Bottas | Mercedes | |
2018 | Max Verstappen | Red Bull Racing-TAG Heuer | |
2019 | Max Verstappen | Red Bull Racing-Honda | |
2020 | Valtteri Bottas | Mercedes |
Avusturya GP pist özellikleri ve tarihi yazımızı okuduğunuz için teşekkür ederiz. Formula 1 ile alakalı daha çok içerik için bizi takip etmeye devam edin 🙂