Formula 1 Azerbaycan GP Pist Özellikleri ve Tarihi

F1 Azerbaycan GP Pist Özellikleri ve Tarihi

Hafta sonu gerçekleştirilecek olan Azerbaycan GP yaklaşmışken, biz de Azerbaycan GP pist özellikleri yazısı hazırlayalım dedik. Formula 1 takvimindeki en keyifli pistlerden biri Bakü pisti. Azerbaycan’ın başkenti Bakü’nün caddelerinde koşulan bir şehir pisti. Sektör sektör birbirinden farklı gereklilikleri olan, yüksek hızlara ulaşılabilen, dik dönüşleri olan geçişe fazlasıyla izin veren bir pist. Burada ilk yarışın düzenlendiği 2016 yılından beri akılda kalan yarışlara ev sahipliği yapıyor. Ancak ufak bir detay olarak belirtelim, 2016 yılında ilk düzenlendiğinde Avrupa GP olarak isimlendirildi. Sonraki yıllarda ise Bakü pistindeki yarışlar Azerbaycan GP olarak düzenlenmeye devam etti.

Pist 18.500 kişilik kapasiteye sahip. Uzunluğu 6,003 kilometre olan Bakü pisti, Formula 1 takviminin en uzun tek tura sahip üçüncü pisti. Bakü’den daha uzun iki pist ise Belçika (Spa-Francorchamps) ve takvimin yeni pistlerinden Suudi Arabistan (Cidde) pisti. Pilotlar toplam 20 viraja sahip pistte toplam 51 tur atıyor. Böylece 306 kilometrenin üzerinde bir mesafe kat etmiş oluyorlar. Buradaki en hızlı tura sahip isim ise Charles Leclerc. 2019 yılında, düzlüklerde bir nevi uçan Ferrari’si ile tek turu; 1:43.009’lük derece ile tamamladı.

Azerbaycan GP Pist Özellikleri

Bakü pisti sürmesi hem çok keyifli hem de çok tehlikeli bir pist. 350 km’s süratleri geçebildiğiniz pistte, kaçış alanının olmayışı ve dik virajlar tehlikeyi arttırıyor. Ancak İstanbul Park’ın da tasarımını yapan Hermann Tilke’nin tasarımı olan bu pist, seyir zevkini doruklarda yaşatıyor.

Burada ayar yapabilmek ise biraz fedakarlık gerektiriyor. Öncelikle 1 ve 3.sektörler düşük yere basma gücü ve yüksek hız isteyen kısımlar. Çünkü çok uzun düzlüklere sahip. Ancak 2.sektör yavaş ve tüm pistte olduğu gibi keskin virajlara sahip olduğundan; pilotların bu kısmı geçebilmek için yüksek yere basma gücüne ihtiyacı oluyor. Bu da takımların düzlük hızından feragat etmesi anlamına geliyor. Fakat bu feragate rağmen start düzlüğünde 350 km’s hızları görebiliyoruz. Bu durum frenler anlamında da ayar önemi gerektiriyor. Yüksek süratle gelip dönmeniz gereken dik bir ilk viraj var. Dolayısıyla frenlerinizin performanslı çalışıyor olması sıkıntı yaşamamak için şart.

Geçiş anlamında Bakü tatmin edici bir yer. Özellikle DRS bölgesi çıkışındaki ilk viraj geçiş yapmak için en uygun nokta. Bu viraj aynı anda birkaç araç geçmeye bile izin veriyor. Buradan yola çıkarak start anında ilk virajın durumunu izlemesi oldukça keyifli olacak. Alternatif geçiş bölgesi ise diğer DRS bölgesinin çıkışı olan 3.viraj. Burada yapılacak geçişler sonrası tekrar 1.viraja kadar geçişi göremeyebiliriz. Tabii ki bu viraj sonrası tekerlek tekerleğe bir viraj geçişi daha görme ihtimalimiz var. Oldukça düşük olmakla birlikte, 5.ve 6.virajları bağlayan şikan da bizlere belki bir geçiş gösterir.

Bu pistte hızlı tur atabilmenin kilit noktası ise 15 ve 16.virajlar. Eğimli ama uzun bir yüksek hız bölümünden sonra aşağı eğimli 15.virajı, sınırda olacak kerb kullanımı ile dönmek gerekiyor. Ardından 16. virajın çıkışında yakalanacak çekiş gücü en önemli kriterlerden. Çünkü sonrasında tam gaz geçilecek oldukça uzun bir bölüm var.

Pistte Bir Tur Atalım

Yaklaşık 6 kilometrelik tek tura DRS açık şekilde uzun bir düzlükten geldiğimiz birinci virajla başlıyoruz. Sert ancak blokaja sebebiyet vermeyecek bir frenleme sonrası 90 derecelik sol virajı dönüp tam gaz veriyoruz. Ancak kısa süre sonra 90 derecelik bir sol viraj daha var. Frenajı kaçırmamak önemli aksi takdirde sağ lastiklerimiz bariyerlerle küçük temaslar yaşayabilir. Bu virajı güzel bir şekilde aldıktan sonra DRS açarak tam gaz 3. Viraja ilerliyoruz. İlk virajın ters yönlüsü olan bu virajı da alıp ufak bir slalomla 90 derecelik sağ viraja giriyoruz. Viraj çıkışında çekişi yakalamak için sola taşmamak önemli. Ardından 5.ve 6.virajları bağlayan şikana girip kerb kullanımına dikkat ederek çıkıyoruz. 7.viraj önemli çünkü pistin en dar bölümünün başlangıcı burası. En ufak hata sol arka lastiğimizi bariyerlerle buluşturabilir.

Kale bölümünün en tehlikeli kısmına geldik: 8,9,10 ve 11.virajlar. 8.viraj girişi burayı dönebilmek en kritik nokta. Dönebilmek diyorum çünkü hata payı sıfır. En ufak hatada 2019 yılındaki Charles Leclerc’le aynı kaderi paylaşabiliriz. Şikan da denebilecek tek araç sığan bu slalomu yaptıktan sonra kaleyi solumuzda bırakarak, biraz da kaçış alanına doğru taşarak; sola doğru dik 12.virajı dönüp gaza yükleniyoruz. 13 ve 14.virajları gaz kesmeden apex noktalarına dikkat ederek geçiyoruz.

Ardından çok dikkatli olmamız gereken 15.virajdayız. Burada sert sol virajı alabilmek için fren yaparken bir miktar sağa gitmeniz de gerekebiliyor. Burayı kerbden sekmeden, sağ taraftan bariyerlere çarpmadan geçtik. 16.virajda doğru frenaj ve gaz dengesi ile en ideal çekişi yakalayarak sola dönmek şart. Burayı geçtikten sonra oldukça uzun bir süre gazdan ayağımızı çekmiyoruz. Eğer ufak hatalar yaptıysak 18 ve 19.virajlarda hafifçe gazdan ayak çekerek önce sol sonra sağa dönüp start düzlüğüne çıkıyoruz. Tabii ki oldukça yumuşak bir sağ viraj da var ancak onu da düzlük olarak kabul edebiliriz.

Pist Tarihi

Önceki pist yazılarımızda olduğu gibi burada da uzun uzadıya bahsedebileceğimiz bir tarihsel geçmiş yok aslında. 2016 yılında tasarlanan ve sonrasında üzerinde hiç değişiklik yapılmamış bir pist Bakü Pisti. Ancak ufak bir tarihsel bilgi vermek gerekirse, 2013 yılında dönemin Formula 1 CEO’su Bernie Ecclestone tarafından; buradaki ilk yarışın 2016 yılında yapılacağı söylendi. Sonrasında Kore GP ile yaşanan sorunlar sebebiyle 2015’e çekildiği açıklandı. Ancak bu da sonrasında değişerek ilk yarış 2016 yılında yapılmış oldu.

Geçmiş Şampiyonlar

Burada yapılan toplam 4 yarışı, dört farklı pilot kazandı. 2020 yılında pandemi nedeni ile yarış yapılamadı. Yapılan dört yarışın 3 tanesi Mercedes pilotları kazandı.

Yıllara Göre Yarış Galipleri

Formula 1 ERS Nedir? Nasıl Çalışır?