Formula 1 Fransa GP Pist Özellikleri ve Tarihi

Formula 1 Fransa GP Pist Özellikleri ve Tarihi

Hafta sonu gerçekleştirilecek Fransa GP için artık son günler. Biz de sizler için Fransa GP pist özellikleri ve tarihini anlattığımız bir yazı hazırlayalım dedik. Bu hafta sonu karşımızda Formula 1 takviminin en büyük kaçış alanına ve en fazla pist kombinasyonuna sahip pisti var: Paul Ricard Pisti. Fransa’nın güneyinde Marsilya yakınlarındaki Le Castellet bölgesinde bulunan pist 1969 yılında inşa edildi. Pistin açılış tarihi ise 19 Nisan 1970. Pist açıldığı günden itibaren sahip olduğu avantajlarla birçok şampiyona için cazip bir hale geldi. Hatta 1971 yılında Formula 1’e ilk ev sahipliği yaptıktan bir süre sonra Formula 1’e ara verse de 2018 tekrar Formula 1’e geri göndü. Pistte gerçekleştirilen diğer büyük organizasyonlardan bazıları ise şu şekilde; Formula 2, Formula 3, WTCC (World Touring Car Cup), MotoGP, FIA GT, 6 Hours of Castellet ve FIM Dayanıklılık Dünya Şampiyonası.

Paul Ricard Pisti 90.000 kişilik oldukça büyük bir izleyici kapasitesine sahip. Uzunluğu ise 5.852 kilometre ile takvimin en uzun pistlerinden. Toplam 15 viraja sahip olan pistin en hızlı tur rekoru ise 2019 yılında Ferrari ile yarışan Sebastian Vettel’e ait. Alman pilot o yılki 1:32.740 derecesi ile bu rekorun sahibi. Pilotlar burada toplam 53 tur atarken, bir yarış boyunca 309,690 km’lik bir mesafe katediyorlar.

Fransa GP Pist Özellikleri

Fransa GP pist özellikleri anlatırken, öncelikle yapısı bakımından birçok şampiyonaya ve test sürüşlerine uygun olduğunu söylemek gerekir. Yavaş, orta ve hızlı virajları bulunuyor. Ayrıca araçları aerodinamik anlamda test eden yeterli uzunlukta bir düzlüğe de sahip. Ancak Formula 1 özelinde çok da heyecan verici bir yapıya sahip olmadığını söylemek yanlış olmaz. Çünkü geçiş yapmanın çok kolay olduğu bir yapısı yok.

Takımlar burada ayar yaparken genellikle ön kanat üzerinden daha fazla yere basma kuvveti elde etmeye çalışıyorlar. Bunun sebebi yarıçap olarak büyük olan virajlara sahip olması. Araçların önden kaymasını engellemek ve bu uzun virajlarda zaman kaybı yaşamamak için ön tarafına güvenebileceğiniz bir aracınız olması şart.

Pistin en çok geçiş görülebilecek noktası ‘’Mistral Straight’’ olarak isimlendirilen arka düzlük sonundaki şikan. Buranın bir DRS bölgesi de olması sebebiyle en çok geçiş göreceğimiz yer orası. Ancak start düzlüğünde de geçiş görme ihtimalimiz var. Pistte en iyi zamanı yakalamak için hatasız dönülmesi gereken en önemli viraj ise De Beausset virajı. 10.viraj sonrası çok kısa bir düzlükle oldukça uzun bir sağ viraja (11.viraj) girecek olan pilotların; bu virajda araçlarını kontrol edebilmeleri ve doğru yarış çizgisini yakalayabilmeleri zaman dereceleri açısından çok önemli olacak.

Pist oldukça geniş kaçış alanlarına sahip olduğu ve çakıllardan oluşan kaçış alanları bulunmadığı için buranın virajlarında hata yapmak çok büyük maliyetler oluşturmayabilir. Bu sebeple özellikle bu sene araçlarına alışmaya çalışan pilotların antrenman turlarında kendilerini oldukça zorladıklarını görebiliriz.

Pistte Bir Tur Atalım

Birinci Sektör

Yaklaşık 6 kilometrelik turumuza son virajdan çıkıp DRS açık şekilde start düzlüğünden başlıyoruz. Yaklaşık 10 saniye boyunca tam gaz gittikten sonra (start çizgisinden itibaren 5sn) ilk viraja giriyoruz. İlk sektörde zaman kaybı yaşamamak için ilk viraja doğru yarış çizgisiyle girmemiz şart. Çünkü burası virajlar zincirinin başlangıcı. Görece sert bir frenleme ve 90 dereceye yakın sol virajı döndükten hemen sonra biraz yokuş aşağı şekilde bir sağa dönüş var. Bu viraj sonrası 3.viraja kadar tam gaz geçilen kısa bir bölüm var ve ardından aslında yüksek hızla dönebileceğimiz bir 3.viraj var. Ancak devamında pistin yarıçapı büyük virajlarından 4.viraj olduğu için buraya da çok yüksek hızlarla girmemek önden kaymayı kontrol edip yaklaşık 160 derecelik sol virajda yarış çizgisini kontrol edebilmek için önemli. Ardından yavaş ve keskin bir sağ virajla 5.virajı geçip ilk sektörü tamamlıyoruz.

İkinci Sektör

İkinci sektöre aracın düşük miktarda yere tutunma zorluğu yaşayabileceği 6.virajla başlıyoruz. Burayı geçip oldukça hızlı 7.viraj sonrası arka düzlüğe çıkıyoruz. DRS açarak önümüzdeki yaklaşık 1 kilometrelik düzlükte tam gaz ilerliyoruz. Ardından 8 ve 9.virajların oluşturduğu bir şikan var. Doğru frenleme önemli aksi takdirde kendimizi burayı dümdüz geçip ceza almış şekilde bulabiliriz. Ayrıca geçiş yapmak için de en elverişli yer burası. Şikandan çıktıntan sonra ‘’Mistral Straight’’ isimli arka düzlüğün kalan yaklaşık 750 metrelik kısmında ikinci sektörü tamamlıyoruz.

Üçüncü Sektör

Üçüncü sektör oldukça hızlı geniş bir sağa dönüş ile başlıyor. Ardından ise pistteki zamanımızı en fazla etkileyebilecek oldukça uzun bir sağ dönüş var. Buraya kocaman bir ‘’U’’ dönüşü de diyebiliriz. Doğru hız ve doğru yarış çizgisinin en önemli olduğu yer. Pistin kaçış alanları çok fazla anca yarış çizgisinin kaybedilmesi çok önemli saniyelere sebep olabilir. Ciddi oranda fren kullanmadan vites küçülterek virajın içine giriyoruz ve orta kısımdan sonra apex öncesi gaza oturarak devam ediyoruz. Ardından ise bir başka ‘’U’’ viraj bizi bekliyor. Bu kez fren de kullanarak sola dönüşü tamamlıyoruz ve uzun ancak keskin olmayan 13.viraja giriyoruz. Sağa doğru gazlayarak geçtikten sonra giriş kısmı 11.virajla benzerlik gösteren 14.virajda sola doğru bir ‘’U’’ dönüşümüz daha var. Ardından pistin son virajı olan en yavaş virajlardan 15.viraja girip yarış çizgisini koruyarak start düzlüğüne çıkıyoruz.

Pist Tarihi

Paul Ricard Pisti 1969 yılında inşa edildikten sonra 1970 yılında kullanıma açıldı. Adını ise Fransız bir sanayiciden alıyor. Pisti yaptıran Paul Ricard, buraya kendi ismini vermiş. Pist 1971 yılında ilk kez Formula 1’e ev sahipli yaptı. Ancak devamında düzenli bir Formula 1 yarışı burada düzenlenmedi. Devam eden yıllar Dijon Pisti ile dönüşümlü bir Fransa GP düzenleme sürecine girildi aslında. Paul Ricard’da düzenlenen yarışlar şu yıllardaydı; 1971, 1973, 1975, 1976, 1978, 1980, 1982, 1983 ve 1985-1990 aralığı.

Pistin kuruluşundan itibaren yaşadığı bazı değişimler de mevcut. 1970 yılından 2001 yılına kadar yapılan değişiklikler pisti değiştirmek üzerine değil yeni varyasyonlar eklemek üzerine kurulu. Bu arada belirtmek gerekir ki 5852 kilometre uzunluğundaki pistin tam 167 farklı versiyonu olabiliyor. 1970-2001 yılı arasında yapılan en önemli ekleme 1986 yılında Mistral Düzlüğü’nün ortasına çıkan bir ara yol eklemek. Bu versiyon kısa GP olarak da biliniyor. Ardından 2002 yılında ise Mistral Düzlüğü bu kez tamamiyle değişti. Düzlüğün orta kısmına doğru bir şikan eklendi ve görece daha çok geçişe izin veren bir hal aldı. Ancak 2005 yılında bu şikan biraz daha sadeleştirilerek pist güncel halini aldı. Bundan sonraki dönemde yapılan tek değişiklik ise 2019 yılında güvenlik gerekçeleri ile pit girişinin start düzlüğünden 14.virajın çıkışına taşınması oldu.

Geçmiş Şampiyonlar

Konuya girmeden önce iki farklı açıdan bakmak gerekir. Öncelikle bu bir Paul Ricard Pisti yazısı ancak birçok diğer pistte gördüğümüz gibi burası düzenli olarak bir F1 ev sahipliği yapmamış. Bu sebeple burada konuyu biraz daha Fransa GP üzerinden işleyeceğiz. Formula 1 özelinde 1950’de yapılmaya başlanan Fransa GP için tek aralık 2009-2017 dönemi. Bu uzun dönemde toplam 6 farklı pist F1’e ev sahipliği yapmış. Fransa’nın ‘’kralı’’ ise Michael Schumacher. Alman pilot toplam 8 kez Fransa GP kupasını evine götürmüş. Onun ardından ise bir Fransız kahramanı Alain Prost geliyor. Aktif pilotlar arasında burada bir yarış galibiyeti görmüş isimler ise 2 kere Lewis Hamilton ve Kimi Raikkonen. Sadece Paul Ricard Pisti özelinde ise Alain Prost toplam 4 kez buradan biricilikle ayrılmış.

Takımlar olarak baktığımızda Fransa GP’de büyük bir Ferrari üstünlüğü var. İtalyan takım 17 kez burada birincilik kupası almış. Ferrari’yi 8 kez ile Williams, 7 kez ile Lotus takip ediyor.

Yıllara Göre Yarış Galipleri

Formula 1 ERS Nedir? Nasıl Çalışır?