ABS Bulunduran Motosikletler Kazaları %25 Oranında Azaltıyor… Kilitlenme önleyici fren sistemlerine sahip motosikletler, kazaları neredeyse %25 oranında azaltıyor ve güvenliği önemli derecede iyileştiriyor. Motosikletler, yolda yüksek hızlarda hareket eder, arabaların arasından sıyrılır ve yoluna devam eder. Ancak çoğu zaman bu durum her zaman böyle devam etmez ve kazalar yaşanabilir. Motosiklet yolculukları aynı zamanda bir risk ve tehlike unsuru da taşırlar. Motosiklet güvenliğinin savunucuları, yaklaşık 10 yıldır motosiklet modellerinde kilitlenme önleyici fren sistemleri (ABS) için baskı yapıyorlar. Ve şimdi yeni bir çalışma, güvenliği neredeyse %25 oranında yani önemli ölçüde artırdıklarını gösteriyor. Gelin bu yeni araştırmaya bir göz atalım.
Kilitlenme Önleyici Fren Sistemleri (ABS) Hakkında
Kilitlenme önleyici fren sistemleri (ABS) uzun yıllardır kullanılmaktadır. Bennetts, ABS’nin başlangıçta uçaklar için tasarlandığını ve ilk olarak 1988’de motosikletlerde de satıldığını söylüyor. Güvenlik özelliği, zorunlu standart bir özellik olmaktan ziyade şu anda motosikletlerde isteğe bağlıdır. Sistemler, sert frenlemenin ne zaman kaymaya dönüşme riskinin olduğunu söyleyebilir. Ardından ABS, sürücünün kontrolünü kaybetmeden motosikleti veya aracı (uçağı-arabayı) hızlı bir şekilde durdurmak için frenleri hareket ettirir. Sistem freni uygulamak ve bırakmak arasında hızla geçiş yapar.
Büyük kamyonlar 1997’den beri ABS’ye ihtiyaç duyuyor. Ayrıca binek araçlar 2012’den beri bunu içeriyor. ABS, motosikletçiler için ek koruma sağlayabilir. Çünkü bir patinaj sürücünün kaymasına, balık kuyruğu yapmasına veya çarpmayı önlemek için “motosikleti bırakmasına” neden olabilir. Aslında, birçok motosikletçi savrulma korkusuyla sert fren yapmaktan kaçınır.
Karayolu Güvenliği Sigorta Enstitüsü (IIHS) hu alanda daha önce de çalışmalar yaptı. Hatta neredeyse 10 yıl önce Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi’ne (NHTSA) bir dilekçe verdi. Dilekçeye göre yasal sokak motosikletlerinde ABS talep etmesini istedi. Avrupa Birliği bazı motosikletlerde ABS’yi zorunlu kıldı. ABS yıllar içinde daha yaygın hale geldi, ancak çoğu yerde yine de kanunen gerekli değil. IIHS’ye göre ABS, artık 2020 motosiklet modellerinin yarısında standart ve dörtte birinde mevcut.
Motosiklet Kilitlenme Önleyici Fren Sistemleri Üzerine IIHS Çalışması
IIHS tarafından yapılan yeni bir araştırma, kilitlenme önleyici fren sistemlerinin hayat kurtarmadaki önemini gösteriyor. Çalışma, 2013 ve 2019 yılları arasında mevcut (ancak standart olmayan) ABS’ye sahip 10 farklı tipteki 65 motosiklet modelini inceledi. ABS donanımlı motosikletlerde, 10.000 kayıtlı araç yılı başına %22 daha az ölümcül kaza meydana geldi. IIHS, kayıtlı araç yıllarını “bir yıl için kayıtlı bir motosiklete eşit” olarak tanımlar.
Çalışmanın yazarı, IIHS İstatistik Hizmetleri Direktörü Eric Teoh, “ABS’nin hayat kurtardığını biliyoruz ve 10 yıldır zorunlu olması gerektiğini söylüyoruz” dedi. “Bu çalışma, konuyla ilgili şimdiye kadarki en kapsamlı çalışmamız ve bu özelliğin önemini doğruluyor.” açıklamalarını yaptı.
2011 ve 2013 yıllarında yapılan daha önceki IIHS araştırmaları, ABS’nin ölümcül kaza oranları üzerinde daha da büyük bir etkisi olduğunu buldu. Ancak yeni çalışma daha fazla motosiklet türünü içeriyordu. Ek motosiklet tiplerinden bazıları “agresif ve daha yüksek hızlarda” sürülme olasılığı daha yüksektir. Bu nedenle ABS bu tarz motosikletlerde daha az koruma sağlar. ABS, standart ve kruvazör tipi motosikletlerde %32 daha düşük çarpışma oranı ile bağlantılıdır. Ancak, touring ve sport-touring motosikletlerde yaklaşık %25 daha düşük çarpışma oranına sahipti. Bu, spor motosikletler için %19’a ve süper spor motosikletler için %12’ye düştü.
Kasklar ve Diğer Motosiklet Güvenlik Özellikleri
Kilitlenme önleyici fren sistemleri, motosiklet güvenlik tarihinde uzun yıllardır tartışılan tek özellik değildir. Bununla birlikte, Edwards & Patterson’a göre, beyin yaralanmaları ve kasklarla ilgili düzenlemeler ve araştırmalarla birlikte ek güvenlik teknolojisinin tanıtılması, motosiklet ölümlerinde düşüş eğilimine yol açtı.
Snell Memorial Foundation, 1959’da motosiklet yarışçıları için ilk kask standartlarını yayınladı. 1970’lerde çoğu ülkenin Ulaştırma Bakanlığı, kasklar için güvenlik standartlarını belirledi. Hatta günümüzde kasklarda bu standartları karşılayıp karşılamadıklarını gösteren bir etiket bulunmaktadır. 2004 yılında NHTSA, motosiklet kasklarının bir kazada ölme olasılığını %37 oranında azalttığını gösteren teknik bir rapor yayınladı. Bugün Türkiye’de dahil dünyanın hemen hemen her yerinde kask takma zorunluğu mevcut. Türkiye’deki yasa Motorlu Araçlar ve Yol Trafik Tüzüğü 58’inci maddesinde belirtildiği gibidir. Motosiklet kullanırken kask takmayan sürücüler belirli bir cezaya tabi tutulur.
Bu nedenle, bir motosiklet satın almak isteyen sürücüler, motosikletlerde kask taktıktan sonra ABS’yi en önemli güvenlik özelliklerinden biri olarak görmelidir.