Opel İzmir Torbalı Fabrikasını Neden Kapattı?

Ülkemiz gerek bulunduğu coğrafi konum gerekse sunduğu uygun üretim maliyetleri sebebiyle birçok otomotiv üreticisi tarafından tercih edilmekte. Oyak-Renault, Toyota, Anadolu Isuzu, Mercedes-Benz Türk ve TOFAŞ-FIAT grubu gibi birçok otomotiv üreticisine ev sahipliği yapan Türkiye, zamanında İzmir-Torbalı’da Opel’e de ev sahipliği yapmaktaydı. Ancak GM Opel, Toyota veya Renault gibi doğrudan üretim fabrikası açmak yerine daha uygun maliyetli olan montaj fabrikası açmaya kadar verdi. Fabrikada ise ülkemizde bir dönem çok sevilmiş ve yaygın olarak kullanılmış Vectra A modeli montajlanmaktaydı.

Kuruluş Tarihi ve Amacı

Opel 1989’da yaptığı yaklaşık 20 milyon dolarlık yatırımı Torbalı’da bir montaj fabrikası açmak için kullandı. Benzer dönemde otomotiv sektörüne diğer firmalar tarafından yapılan yatırımların, 20 milyon dolarla kıyaslanınca çok daha büyük olduğu bilinmekteydi. Keza Toyota Türkiye 1990 yılında kurduğu Sakarya-Adapazarı fabrikası için yaklaşık 500 milyon dolar, Ford ise İzmit fabrikası için neredeyse 500 milyon doları yatırım için gözden çıkarmıştı. Opel, Torbalı bölgesini daha ucuz yollu ve kuruluş masrafına göre getirisi yüksek olan montaj fabrikası kurma amacı ile seçmişti.

Vectra A Üretimi

Ülkemizde o dönem oldukça popüler olan Vectra A modelinin İzmir’in Torbalı ilçesinde üretilmesi, ülkemiz insanı içinde oldukça büyük bir tercih sebebi olmuştur. D segmenti araçların tercih sebebi olmasında Türkiye’de üretilen Vectra’ların büyük bir etkisi vardır dersek yalan olmaz.

Almanya’dan ithal edilen tavan, gövde ve diğer dış yapı bileşenleri Torbalı’da montajlanmaktaydı. Elektriksel donanımı Hewlett Packard tarafından sağlanan araçlar, motor bloklarının da montajı ile dinamometre testine hazır hale gelmekteydiler. Seri olarak 1.6 sun, 1.8 GL, 2.0 GL, 2.0 CD ve 2.0 GT kullanıldığı dönemde, Opel Türkiye 1994 yılında işçilik performansı olarak ödül dahi almıştır.

Opel Torbalı Tesisi’nin Kapanma Sebebi

1993 yılından itibaren Opel Türkiye, ithalata girmeye başladı ve o yıl 6630 araba ithal edildi. Opel’in en başta Türkiye’de montaj fabrikası açma sebebi ise Torbalı tesisini kurduğu yıllarda ülkeye giren ithal otomobillerden yüzde 50 gümrük vergisi alınmasıydı. Ancak araç ithalatı yerine aracın parçaları ayrı ayrı getirilip montajı Türkiye’de tamamlanırsa bu oran yüzde 20’lere düşmekteydi. 1995 yılında Türkiye’nin Gümrük Birliği’ne dahil olması, ithalatın önünü tekrar açmış ve montaj fabrikasının avantajını ortadan kaldırmıştı. Bunun üzerine Opel yönetimi Torbalı tesisini ithal edilen araçların bekletilebileceği bir depo olarak kullanılmasına karar vermiştir.

Kaynak