Rekabet kurulu tarafından Ford Otosan, Tofaş ve Doğuş Otomotiv’e soruşturma açmaya karar verdi. Söz konusu şirketler, Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) konuyu ilişkin açıklama yaptılar.
Rekabet Kurulu Soruşturmayı Neden Açıyor?
Otomotiv şirketlerinin KAP’a yaptığı bildirimlerden anladığımız üzere; Rekabet Kurulu, 4054 sayılı Rekabet’in Korunması Kanun’un 4. maddesine ilişkin bir ihlalin söz konusu olabileceğini düşünüyor. Söz konusu şirketler yaptıkları açıklamalarda; soruşturma açılmasının, herhangi bir ihlalin kesinlikle gerçekleştiği anlamına gelmeyeceği konusuna dikkat çektiler.
4054 Sayılı Kanun’un 4.Maddesi’nin İçeriği
7 Aralık 1994 yılında kabul edilip, 13 Aralık 1994 tarihinde resmî gazete yayımlanması ile yürürlüğe giren 4054 Sayılı Kanun, temel olarak rekabetin korunmasını amaçlamaktadır. Bu kanunun 4. maddesi ise spesifik olarak “Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar” başlığı altında, şirketler arasında gerçekleşen yasaklı faaliyetlerle ilgilidir.
İşte o maddenin tamamı;
“Madde 4 – Belirli bir mal veya hizmet piyasasında doğrudan veya dolaylı olarak rekabeti engelleme, bozma ya da kısıtlama amacını taşıyan veya bu etkiyi doğuran yahut doğurabilecek nitelikte olan teşebbüsler arası anlaşmalar, uyumlu eylemler ve teşebbüs birliklerinin bu tür karar ve eylemleri hukuka aykırı ve yasaktır.
Bu haller, özellikle şunlardır:
- a) Mal veya hizmetlerin alım ya da satım fiyatının, fiyatı oluşturan maliyet, kar gibi unsurlar ile her türlü alım yahut satım şartlarının tesbit edilmesi,
- b) Mal veya hizmet piyasalarının bölüşülmesi ile her türlü piyasa kaynaklarının veya unsurlarının paylaşılması ya da kontrolü,
- c) Mal veya hizmetin arz ya da talep miktarının kontrolü veya bunların piyasa dışında belirlenmesi,
- d) Rakip teşebbüslerin faaliyetlerinin zorlaştırılması, kısıtlanması veya piyasada faaliyet gösteren teşebbüslerin boykot ya da diğer davranışlarla piyasa dışına çıkartılması yahut piyasaya yeni gireceklerin engellenmesi,
- e) Münhasır bayilik hariç olmak üzere, eşit hak, yükümlülük ve edimler için eşit durumdaki kişilere farklı şartların uygulanması,
- f) Anlaşmanın niteliği veya ticari teamüllere aykırı olarak, bir mal veya hizmet ile birlikte diğer mal veya hizmetin satın alınmasının zorunlu kılınması veya aracı teşebbüs durumundaki alıcıların talep ettiği bir malın ya da hizmetin diğer bir mal veya hizmetin de alıcı tarafından teşhiri şartına bağlanması ya da arz edilen bir mal veya hizmetin tekrar arzına ilişkin şartların ileri sürülmesi,
Bir anlaşmanın varlığının ispatlanamadığı durumlarda piyasadaki fiyat değişmelerinin veya arz ve talep dengesinin ya da teşebbüslerin faaliyet bölgelerinin, rekabetin engellendiği, bozulduğu veya kısıtlandığı piyasalardakine benzerlik göstermesi, teşebbüslerin uyumlu eylem içinde olduklarına karine teşkil eder.
Ekonomik ve rasyonel gerçeklere dayanmak koşuluyla taraflardan her biri uyumlu eylemde bulunmadığını ispatlayarak sorumluluktan kurtulabilir.”
Doğuş Otomotiv’in KAP Bildirimi
Rekabet Kurulu 24.07.2020 tarih 20-35/456-M sayılı kararı ile 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 41. maddesi uyarınca, birinci el (sıfır) ikinci el satışı pazarlarında faaliyet gösteren şirketimizin de dahil olduğu distribütör ve araç kiralama şirketlerinin 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesinin ihlal edip etmediklerinin tespitine yönelik olarak soruşturma açılmasına karar verildiği bildirilmiştir.
Ford’un KAP Bildirimi
Rekabet Kurulu tarafından, birinci el (sıfır) ve ikinci el araç satışı pazarlarında faaliyet gösteren distribütör ve araç kiralama şirketlerinin 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 4. maddesini ihlal edip etmediklerinin tespitine yönelik olarak, Şirketimizin de içinde bulunduğu sektördeki birçok şirket nezdinde soruşturma açılmasına yönelik olarak alınan karar kapsamında soruşturma çalışmaları başlatılmıştır.
Bilindiği üzere Rekabet Kurumu tarafından soruşturma açılması, soruşturmaya konu şirketlerin 4054 sayılı Kanun’u ihlal ettikleri, Kanun kapsamında ceza yaptırımı ile karşı karşıya kaldıkları veya kalacakları şeklinde yorumlanamaz.
Konu hakkındaki gelişmeler Sermaye Piyasası Mevzuatı çerçevesinde gerektiğinde kamuoyu ile paylaşılacaktır.
İşbu açıklamamızın İngilizce çeviri metinlerinde herhangi bir farklılık olması durumunda, Türkçe açıklama esas kabul edilecektir.
Tofaş Tarafından KAP’a Yapılan Bildirim
Rekabet Kurulu tarafından, birinci el (sıfır) ve ikinci el araç satışı pazarlarında faaliyet gösteren distribütör ve araç kiralama şirketlerinin 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 4. maddesini ihlal edip etmediklerinin tespitine yönelik olarak, Şirketimizin de içinde bulunduğu sektördeki birçok şirket nezdinde soruşturma açılmasına yönelik olarak alınan karar kapsamında soruşturma çalışmaları başlatılmıştır.
Bilindiği üzere Rekabet Kurumu tarafından soruşturma açılması, soruşturmaya konu şirketlerin 4054 sayılı Kanun’u ihlal ettikleri, Kanun kapsamında ceza yaptırımı ile karşı karşıya kaldıkları veya kalacakları şeklinde yorumlanamaz.
Konu hakkındaki gelişmeler Sermaye Piyasası Mevzuatı çerçevesinde gerektiğinde kamuoyu ile paylaşılacaktır.
Daha Önce Benzer Bir Soruşturma Alman 5’lisine de Açılmıştı
Rekabet Kurulu 11 Haziran 2020’de yaptığı açıklamayla, Audi, Porsche, Volkswagen, Mercedes-Benz ve BMW hakkında soruşturma başlatmıştı. Rekabet Kurulu’nun, yerleşkeleri Almanya’da olan bu şirketlere soruşturma açabilme yetkisi ise yine 4054 Sayılı Kanun’un bu kez 2. maddesinden geliyor.
Madde 2 – Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde mal ve hizmet piyasalarında faaliyet gösteren ya da bu piyasaları etkileyen her türlü teşebbüsün aralarında yaptığı rekabeti engelleyici, bozucu ve kısıtlayıcı anlaşma, uygulama ve kararlar ile piyasaya hakim olan teşebbüslerin bu hakimiyetlerini kötüye kullanmaları ve rekabeti önemli ölçüde azaltacak birleşme ve devralma niteliğindeki her türlü hukuki işlem ve davranışlar, rekabetin korunmasına yönelik tedbir, tespit, düzenleme ve denetlemeye ilişkin işlemler bu Kanun kapsamına girer.
Rekabet Kurulu’nun 5’li grup hakkında soruşturma açma gerekçesiyse şöyleydi;
Rekabet Kurulunca, Beşli Grup arasındaki güvenliğe ilişkin iş birliği kapsamında; radar hız kontrol sisteminin çalışacağı maksimum hız sınırının ve araçların tavanlarının en fazla hangi hızda açılıp kapanabileceğinin belirlenmesini, çevreyle ilgili iş birliği kapsamında benzin partikül filtrelerinin kullanımının önlenmesini ve piyasaya sürümünün geciktirilmesini, SCR teknolojisi (sertifikasyon ve maliyet unsurları da dahil SCR yazılımı ve dozlama stratejisi) bakımından rekabete hassas bilgilerin paylaşılmasını ve AdBlue deposunun boyutunun belirlenmesini içeren iddialara ilişkin bulgular ciddi ve yeterli bulunarak bahsi geçen karar ve eylemler yoluyla 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 4. maddesinin ihlal edilip edilmediğinin ve iddia konusu eylemlerin Türkiye’de etki doğurup doğurmadığının tespitine yönelik olarak; Audi AG, Dr. Ing. h.c. F. Porsche AG, Volkswagen AG, Mercedes-Benz AG, Bayerische Motoren Werke AG hakkında soruşturma açılmasına karar verilmiştir.
Konu ile ilgili gelişmeler için bizi takip etmeye devam edin.