Lastiklerimiz otomobillerimizin yere bastığı kısımlar olmakla beraber sadece otomobilleri taşımakla görevli değillerdir. Otomobili hem hareketsiz hem hareketli halde taşımak ve sıcaklıktan belirli ölçülerde etkilenerek, ulaşımın belirli bir konfor ve güvenlik standartlarına uyarak gerçekleşmesini sağlarlar. Lastiğin üretilme amacı aynı zamanda yolda gösterdiği karakteristik özellikleri belirler. Örneğin bir kış lastiği kuru yolda kullanılırken uğuldama ve yol sesi yapabilirken, yapısı gereği karlı ve buzlu havalarda daha fazla sürtünme sağlayıp otomobilin yoldan kopma ihtimalini azaltır. Başka bir örnek verecek olursak eğer, yaz lastikleri ise sahip oldukları ekstra sıvı kanalları ve düşük sürtünme katsayıları ile otomobilin sıcak mevsimlerde yola daha iyi tutunmasını ve temas edilen sıvıların kanal içine hapsedilip yol tutuşuna engel oluşturmamasını sağlar. Ancak gelişen lastik teknolojisi ile çoğu lastik benzer bir iç tasarıma sahip. Bugün bu iç tasarımlardan bir tanesi olan tubeless lastik hakkında konuşacağız.
Tubeless Lastik Nedir?
Tubeless lastik Türkçede tüpsüz lastik anlamına gelir ve günlük kullanılan bisiklet modellerinde olduğu gibi lastiğin iç kısmında ek bir tüp veya iç lastik bulunmaz. Onun yerine lastiğin dik durmasını, içine basılan havanın basıncı sağlar. Günümüzde üretilen çoğu otomobil ve kamyon tubeless lastik kullanmaktadır. Lastiğin janta doğru bir şekilde oturtulması elzemdir. Yoksa hava kaçakları olabilir.
Avantajları Nelerdir?
Tubeless lastikler, içleri tüplü lastiklere göre sürüşü daha güvenli kılarlar. Bunun bir kaç sebebi vardır. İç yapısında tüp barındırmayan tubeless lastik, patladığı veya delindiği zaman doğrudan içindeki gazı atmosfere verir. Bu sayede içerideki hava dışarı çıkarken her hangi bir engel ile karşılaşmadan lastiği terk eder. Sürüş sırasında inen lastik genellikle delinme durumlarında parçalanmaz. Bununla beraber lastiğin iç kısmına homojen olarak dağılan hava veya gaz, iç yüzeylere benzer basınç değerlerini uygular. Dengeli uygulanan basınç ile otomobil lastiği janta daha iyi tutunur ve radyal yapı ile beraber virajlarda daha iyi bir yol tutuş sergiler. Radyal yapı ile daha düşük yuvarlanma direncine sahip olan tubeless lastikler, yakıt tüketimine olumlu etki sağlar. Tubeless lastikler için aynı zamanda mevcut olan tamir imkanları, lastiğin delinme gibi durumlarda tekrar kullanımını sağlamaktadır.
Tubeless Lastik Ne Zaman İcat Edildi?
Bu konu ile ilgili soru işaretleri olsa dahi bazı kaynaklara göre Frank Herzegh 1946 yılında başvurduğu tubeless lastik patentini 1952 yılında Amerika’da aldı. BF Goodrich firması için çalışan Frank Herzegh, hayatı boyunca 100 adet patente daha sahip oldu.