Fiat Amerika pazarında nasıl bir yol izledi? Amerika’da ne kadar Fiat satılıyor? Süreyya izgi’den otomobil tutkunları için Fiat ABD ilişkisine dair çok keyifli bir analiz…
Once upon a time in America(*)
Fiat’ın Amerika’da sadece Disney’in ‘Cars’ filmindeki ilk Fiat 500’ü canlandıran animasyon kahraman Luigi ile tanındığını zannedenler, markanın 2011 yılbaşında başlayan Amerika satışlarını da yenilik olarak algılamış olabilir! Fiat ve Amerika kelimelerinin aslında uzun bir mazisi var! (*): bir zamanlar Amerika’da
Fiat’ın Amerika Pazarındaki Durumu
2009’da Chrysler-Fiat işbirliği açıklandığında İtalyan devinin hazırlandığı yeni Amerika çıkartması büyüteç altına alınmaya başlamıştı. Krizin ortasında Fiat’ın bu stratejik manevrasının doğurabileceği sonuçlar, Chrysler’in elinden tutup düzlüğe çıkarıp çıkaramayacağı, kendisini zora sokup sokmayacağı ve nihayetinde bu devasa pazarda Fiat kimliğiyle hangi modellerin yer alacağı, uzunca süre otomotiv kulislerinin trendi olmuştu.
Diğer modeller yeni yeni şekilleniyor ama Fiat 500’ün Amerika pazarında satışa çıkışı, belki Fiat’ın Amerika pazarına dönüşünden daha çok heyecan yarattı. Temmuz 2010’da 500 adetlik öncü Prima Edizione birliğiyle bir heyecan yaratan marka, yılbaşından itibaren resmen satışa sunuldu.
Fix It Again Tom!
Ama Fiat 500’ün Amerikan pazarına girişi, yeni bir adım değil, tam bir geri dönüştü. Çünkü 1970’lerde Fiat, Amerika’da ekonomik bir Avrupalı marka için makul kabul edilebilecek düzeyde zaten tanınıyordu. Kimileri Fiat’ı “Fix It Again Tom/yine tamir et Tom” diye makaraya sarsa da özellikle çok çok tanıdık bir model, yankilere uzun süre gururla hizmet etmişti.
“Kuş Serisi” Amerika’da!
Fiat 131, Fiat Motors of North America tarafından 1.8 ve 2.0 litrelik motorlar, otomatik vites ve sedan, coupe ve station wagon (Şahin, Kartal (!) ) gövde seçenekleriyle 1975’ten itibaren Mirafiori S adıyla satılıyordu. Özellikle Doğu kıyısında, New Jersey eyaletinde rağbet gören modeller, Batı kıyısına -en azından kurumsal olarak!- pek ulaşamadı, yaygınlaşamadı. 1978’de 131 Avrupa’da Supermirafiori ismini kullanmaya başlayınca ismi değişti ve Amerika’da “Avrupa’dan lüks kavramının temsilcisi” olarak Brava adıyla iz bırakmayı başardı. 1980’den itibaren enjeksiyonlu, hidrolik direksiyon ve klimanın standart sunulduğu, İtalyan deri döşemenin ise opsiyon ama pahalı bir opsiyon olduğu bir Avrupalı vardı yollarda!
Markada öyle bir öz güven vardı ki, bir dergi reklamında motorun sessizliği, Amerikan otomobillerinin -en güçlü yanlarından biri olan!- homurtusuna karşı “şakıması” olarak öne çıkarılabiliyordu! Türkiye’de taksi olarak kullanılan Doğan eşdeğeri, New York’ta zarafet timsali olarak sunuluyordu! Ama ne olursa olsun, bir filmde bile gözümüze çarpan 131, bizden birini görmüş gibi hissettirdi hep… Fiat 131 elegansını modelin Amerika reklamlarında görmek mümkün… Sayfamızda yer alan reklam filminde bakalım günümüzden başka tanıdık unsurlar da görecek misiniz:)
131’in Amerika macerası 1982’de sona erdi. İtalya’dan Amerika Birleşik Devletleri’ne son Fiat partisiyse bundan 29 yıl önce 1983’te, Ronald Reagan başkanlık koltuğuna oturduğunda ihraç edilmişti. Onlar da iki koltuklu Spider ve X1/9 coupe’ydi.
Bu modellerden Spider 1986 yılına kadar Pininfarina logosuyla Amerika’da satılmıştı. Brava ismiyse, iletişimin çok güçlü olmadığı bir dönemde pek de inandırıcı olmayan bir kampanya ile (dünyanın çoğu ülkesinde yapıldığı açıklanan anketlerde ‘en kolay telaffuz edilebilen isimler seçildiği’ kumpanyası!) 1995 yılında Tipo/Tempra takipçisi modeller Bravo ve Brava ile geri dönmüştü…
